Το παιδί που δεν συγκεντρώνεται, έχει μαθησιακές δυσκολίες;

Τα παιδιά που δυσκολεύονται να εστιάσουν την προσοχή τους, να συγκεντρωθούν και  να παραμείνουν συγκεντρωμένα για όσο χρόνο απαιτείται προκειμένου να ολοκληρώσουν τις εργασίες τους, τα παιδιά που ‘αφαιρούνται’, που ‘χάνονται’, που ‘το μυαλό τους πετάει’, αναμένεται συνήθως να εκδηλώσουν δυσκολίες στη μάθηση, ανεξάρτητα από το νοητικό τους δυναμικό. Κι αυτό γιατί δυσκολεύονται να οργανώσουν και να ελέγξουν τη συμπεριφορά τους, τηρούν τους κανόνες που απαιτεί το εκπαιδευτικό πλαίσιο, να επεξεργάζονται και να ακολουθούν προφορικές –ενίοτε και γραπτές– οδηγίες, να συγκρατούν και να ανακαλούν μακροσκελή κείμενα, να οργανώνουν το χρόνο τους ώστε να αντεπεξέλθουν στις γραπτές εργασίες, να διακρίνουν τα σημαντικά από τα ασήμαντα και να σειροθετούν τις σκέψεις και τις γνώσεις τους.

Βελτιώνεται η ικανότητα συγκέντρωσης;

Η ικανότητα εστίασης της προσοχής και διατήρησης της συγκέντρωσης βελτιώνεται στην πάροδο του χρόνου, καθώς προχωρά η φυσική ωρίμανση του παιδιού. Το παιδί που δεν συγκεντρώνεται (εφόσον δεν συντρέχουν συναισθηματικοί λόγοι που αποσπούν και μπλοκάρουν την προσοχή του, για κάποιο διάστημα) δυσκολεύεται στην πραγματικότητα να οργανώσει και να ελέγξει τη συμπεριφορά του, ώστε να καταφέρει να αντεπεξέλθει σε ό,τι του ζητείται, ανεξαρτήτως  δυσκολίας. Στην πορεία του χρόνου ωστόσο, το κάθε παιδί, ανακαλύπτει μηχανισμούς που το βοηθούν να συγκεντρωθεί, όταν πρέπει –ανάλογα με τα κίνητρα που διαθέτει για να κάνει κάτι τέτοιο (πχ. κάποια παιδιά, στην προσπάθειά τους να κατανοήσουν και να αποστηθίσουν, κλείνουν τα αυτιά τους και διαβάζουν μεγαλόφωνα, ώστε να απομονώσουν όλους τους άλλους ήχους πλην της δικής τους φωνής).

Πώς θα μπορούσα να διευκολύνω το παιδί να συγκεντρωθεί, όταν διαβάζει;

Ο γονιός, σε συνεργασία με τον/την εκπαιδευτικό της σχολικής τάξης, μπορούν να ενισχύσουν την ικανότητα προσοχής και συγκέντρωσης του παιδιού, εάν του παράσχουν ένα πιο δομημένο πλαίσιο (στη σχολική τάξη ή/και μελέτη του), το οποίο θα του επιτρέψει να οργανώσει και να ελέγξει καλύτερα τη συμπεριφορά του. Πιο συγκεκριμένα, καλό θα είναι:

• Να διατηρείται σταθερό το καθημερινό πρόγραμμα μελέτης (στο σπίτι και το σχολείο) και να υπάρχει προφορική και γραπτή ενημέρωση για τυχόν αλλαγές του.

• Να δίνονται απλές, σύντομες και σαφείς οδηγίες για κάθε δραστηριότητα, ώστε να εξασφαλίζεται η κατανόηση και η εφαρμογή τους.

• Να ενθαρρύνεται η ακρόαση (έστω και με ονομαστική επίκληση του παιδιού), ώστε να προσλαμβάνονται επαρκώς οι οδηγίες.

• Οι δραστηριότητες να παρουσιάζονται σε μικρότερες ενότητες (ακόμη και εάν αυτό απαιτεί τροποποίηση και παραλλαγή της διδακτικής ύλης), ώστε να διασφαλίζεται η συγκέντρωση του παιδιού καθ’όλη τη διάρκεια.

• Να απαιτείται από το παιδί η ολοκλήρωση των σύντομων δραστηριοτήτων.

• Να υπάρχει καθοδήγηση για τη διαχείριση του χρόνου, με απλά βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν.

• Να ελέγχεται διακριτικά (και όχι αποδοκιμαστικά) η ταχύτητα και παρορμητικότητα του παιδιού.

• Να επιχειρούνται απόπειρες μικρής διεύρυνσης των ορίων συγκέντρωσης, παρατείνοντας- ελάχιστα κάθε φορά- τις απαιτήσεις των δραστηριοτήτων σε χρόνο.

• Να επιτρέπονται αρκετά, σύντομα διαλείμματα, που βοηθούν στην εκτόνωση, περιορίζοντας την υπερδιέγερση του παιδιού και το άγχος του να αντεπεξέλθει.

• Να προτείνονται στο παιδί εναλλακτικοί τρόποι διαχείρισης της συγκέντρωσης (λαμβάνοντας υπόψη ό,τι βοηθά εμάς ή άλλους ανθρώπους να συγκεντρωθούν).

• Να ενισχύεται και η παραμικρή επιτυχία και προσπάθεια, ώστε να ενθαρρύνεται η συμμετοχή του παιδιού, να ενισχύεται η αυτοεκτίμησή του και να παρέχονται κίνητρα για μάθηση.

Πηγή: Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ