Καλοκαιρινή μελέτη

 

Τον χειρότερο εφιάλτη των θερινών διακοπών για τους μαθητές αποτελεί, το δίχως άλλο, η καλοκαιρινή μελέτη. Οι κακοί μαθητές οφείλουν να καλύψουν τα κενά που δημιούργησαν στη διάρκεια της προηγούμενης σχολικής χρονιάς. Οι μέτριοι καλούνται να ενισχύσουν τα τρωτά σημεία τους, προσβλέποντας σ’ ένα καλύτερο ξεκίνημα με τη νέα σχολική χρονιά. Και οι καλοί ενθαρρύνονται να εκμεταλλευτούν τις υψηλές τους ικανότητες για ….να γίνουν ακόμη καλύτεροι.

 

Το σύνολο σχεδόν του μαθητικού πληθυσμού συρρικνώνει επικίνδυνα το καλοκαίρι του, μελετώντας μαθήματα της προηγούμενης ή επόμενης ή σχολικής χρονιάς. Ένα μικρό υπόλοιπο αντιστέκεται, εφόσον οι γονείς επιτρέψουν κάτι τέτοιο.

 

Ο διακανονισμός για το πόσο και πότε το παιδί οφείλει να διαβάζει στη διάρκεια του καλοκαιριού, ξεκινούν συνήθως αμέσως μετά το κλείσιμο του σχολείου. Έως τότε και καθ’ όλη τη διάρκεια του ακαδημαϊκού έτους, οι γονείς «παζαρεύουν» τη μελέτη των παιδιών στο όνομα των απόλυτων καλοκαιρινών διακοπών: «Διάβασε τώρα, βρε χαζό, μην παιδεύεσαι όλο το καλοκαίρι». «Πόσος καιρός έμεινε, όπου να’ναι κλείνουν τα σχολεία και ξεμπερδεύεις». «Άντε τυχερούλη/α, ένας μήνας ακόμη και μετά….. διακοπές». «Ποιος στη χάρη σου, τρεις μήνες διακοπές».

 

Το όνειρο των απόλυτων καλοκαιρινών διακοπών που χτιζόταν όλη τη σχολική χρονιά γκρεμίζεται συνήθως τις πρώτες ημέρες των σχολικών διακοπών: «Να καθίσεις μια εβδομάδα να ξεκουραστείς και μετά ξεκινάμε επαναλήψεις». «Σου αγόρασα ένα ωραίο βιβλιαράκι, να κάνουμε καμιά ασκησούλα, τώρα που έχουμε χρόνο». «Διάβασε λίγο τώρα που ‘ναι καλοκαίρι, να μην ταλαιπωρείσαι του χρόνου». «Τι λες, κάνουμε μια επανάληψη στα μαθηματικά, να τους σκίσεις όλους του χρόνου;» «Τώρα που ‘ναι καλοκαίρι, ευκαιρία να δουλέψουμε λίγο την ορθογραφία, που είπε και η κυρία». «Μα καλά, δεν χόρτασες όλη μέρα γύρισμα; Κάτσε να διαβάσεις λιγάκι καημένε!»

 

Φανταστείτε την πρώτη μέρα της άδειά σας: αποχωρείτε πανευτυχείς από το γραφείο, όταν ο διευθυντής σάς καλεί, αρχικά για να σας ευχηθεί καλές διακοπές, και έπειτα για να σας αναγγείλει ότι οφείλετε να δουλεύετε εκτός προγράμματος και –επιπλέον- αμισθί (!) για 1, 2 ή 3 ώρες ημερησίως είτε γιατί: α) υπήρξατε κακός εργαζόμενος και πρέπει να καλύψετε την ανεπάρκειά σας, είτε β) υπήρξατε μέτριος εργαζόμενος και οφείλετε να βελτιωθείτε, είτε γ) υπήρξατε ιδιαίτερα καλός εργαζόμενος, μπορείτε επομένως να γίνετε τέλειος. Και όλα αυτά ενώ εσείς είστε πεπεισμένοι ότι πρόκειται για μια ιδιότροπη απαίτηση του δικού σας διευθυντή απέναντι σε εσάς και ότι ουδείς εκ των φίλων και γνωστών σας δεν υπόκειται σε ανάλογη, παράλογη κατά την κρίση σας, ταλαιπωρία σε καιρό άδειας. Επιπλέον, κατά μία περίεργα κακή συγκυρία, οι ώρες που εσείς οφείλετε να δουλεύετε είναι εκείνες ακριβώς που όλοι οι δικοί σας, με κάποιον τρόπο, διασκεδάζουν!

 

Αναμφισβήτητα, τα οφέλη της μελέτης είναι σημαντικά για κάθε μαθητή σε όποιο στάδιο της σχολικής εκπαίδευσης και αν βρίσκεται, για κάθε άνθρωπο σε κάθε χρονική στιγμή.

 

Όμως, προτού εκνευριστούμε γιατί ο μικρός ή η μικρή μας δεν μοιράζεται μαζί μας την αγωνία για την εξέλιξη της ακαδημαϊκής του/της πορείας, καλό θα ήταν να αναλογιστούμε πόσο εμείς συμμεριζόμαστε τη δική του/της ανάγκη για ξεκούραση και παιχνίδι.

 

Λόγοι φυσικοί, ψυχολογικοί, κοινωνικοί αλλά και περιβαλλοντικοί είναι αυτοί που υπαγορεύουν την καθ’ όλα φυσιολογική ανάγκη των παιδιών για τέλειες διακοπές: Η κούραση και η πίεση ολόκληρης της σχολικής χρονιάς έχει συσσωρευτεί και καταβάλλει τις δυνάμεις και αντοχές των παιδιών. Το κίνητρο για μελέτη λείπει ή τουλάχιστον δεν είναι άμεσο και ορατό, εφόσον δεν θα εξεταστούν δεν θα βαθμολογηθούν, ούτε θα χρησιμοποιήσουν άμεσα τη γνώση που αποκόμισαν. Και τα περί υψηλότερης επίδοσης κατά την επόμενη σχολική χρονιά είναι στόχος μακροπρόθεσμος και, επομένως, ανυπόστατος για την παιδική σκέψη.

 

Επιπλέον υπάρχει ένα αναπάντητο «γιατί εγώ να διαβάζω όταν οι υπόλοιποι παίζουν;» (και να ‘στε σίγουροι, ότι κάθε παιδί είναι απολύτως πεπεισμένο ότι όλοι παίζουν – συχνά όχι χωρίς λόγο). Κι έπειτα… το καλοκαίρι κάνει ζέστη. Ζέστη αφόρητη μερικές φορές, που επιβάλλει ρυθμούς χαλαρούς και ξεκούραστους.

 

Τα περιθώρια που οι ενήλικες (γονείς, αλλά και όσοι εμπλεκόμαστε στην εκπαίδευση παιδιών) διαθέτουμε προκειμένου να πείσουμε ένα παιδί να συνεργαστεί αποτελεσματικά σε ένα καλοκαιρινό πρόγραμμα μελέτης είναι εκ προοιμίου περιορισμένα. Δεν εκλείπουν ωστόσο. Χρειάζεται όμως:

 

α) να διαθέσουμε ένα διάστημα απόλυτης ξεκούρασης στα παιδιά, αμέσως μετά και αμέσως πριν το σχολικό έτος. Ένα διάστημα ίδιο μ’ αυτό που και εμείς ονειρευόμαστε, κάθε που πλησιάζει καλοκαίρι.

 

β) να έχουμε προετοιμάσει το παιδί για το ενδεχόμενο ενός καλοκαιρινού προγράμματος μελέτης και να μην έχουμε υπερθεματίσει επιπόλαια στη διάρκεια της σχολικής χρονιάς σχετικά με τις επικείμενες καλοκαιρινές διακοπές.

 

γ) να ξεφύγουμε από τη συμβατική μελέτη των σχολικών βιβλίων (που γεννούν δυσφορία στα παιδιά όταν χρησιμοποιούνται σε εξωσχολικά πλαίσια), να μην περιοριστούμε σε σχολικά βοηθήματα που κυκλοφορούν στο εμπόριο (με «προκλητικά» εξώφυλλα χαρούμενων παιδιών που παίζουν ανέμελα στις παραλίες)  και να επινοήσουμε νέους, ευφάνταστους, παιχνιδιάρικους  τρόπους που θα εξασφαλίσουν τη συνεργασία των μικρών εξυπηρετώντας ταυτόχρονα τον στόχο των μεγάλων. Άλλωστε, στις μέρες μας, το διαδίκτυο συνιστά μια πλούσια πηγή βοήθειας για ιδέες παιχνιδιών με εκπαιδευτικό περιεχόμενο .

 

δ) να διευρύνουμε την γκάμα των εναλλακτικών επιλογών που ως γονείς διαθέτουμε για να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να αντεπεξέρχονται στις απαιτήσεις της σχολικής φοίτησης. Ένας μαθητής δεν χρειάζεται μόνο γνώσεις για να αποδώσει τα μέγιστα στο σχολείο του. Η ανάγνωση, η ορθογραφία και τα μαθηματικά δεν εγγυώνται την ακαδημαϊκή λειτουργικότητα ενός παιδιού. Ο καλός μαθητής διαθέτει επιπλέον δεξιότητες οργάνωσης (χώρου, χρόνου, υλικών, δράσης), εστιάζει την προσοχή του, ελέγχει και διατηρεί τη συγκέντρωσή του σταθερή, είναι αυτόνομος στη μελέτη, διατυπώνει απορίες και ζητά βοήθεια όταν τη χρειάζεται, διαθέτει κίνητρο και αναπτύσσει πρωτοβουλία, θέτει μικρούς, ασφαλείς στόχους και τους ολοκληρώνει με επιτυχία, αναλαμβάνει ευθύνες και τις διαχειρίζεται με υπευθυνότητα, καταβάλλει προσπάθεια και βιώνει την ικανοποίηση της επιτυχίας, συμμετέχει στη σχολική τάξη, αλληλεπιδρά, συνεργάζεται  και διαπραγματεύεται με σεβασμό με τους συμμαθητές του (εντός και εκτός τάξης), ρυθμίζει τα αρνητικά του συναισθήματα, γνωρίζει τις αδυναμίες του και προσπαθεί να τις βελτιώσει (δίχως υποδείξεις), εμπιστεύεται και αξιοποιεί τις δυνάμεις του.

 

Ίσως τελικά, τα περιθώρια που ως γονείς διαθέτουμε για να διευκολύνουμε το παιδί στη σχολική του φοίτηση και απόδοση είναι πολύ ευρύτερα από τη στείρα και εκνευριστική για το παιδί επανάληψη της σχολικής ύλης. Η καθημερινότητα των διακοπών δίνει κοινό ελεύθερο χρόνο σε γονείς και παιδιά και πάμπολλες ευκαιρίες για να ενισχύσουμε δεξιότητες επικοινωνίας, ευελιξίας στη σκέψη, διαχείρισης συναισθημάτων, προσοχής και συγκέντρωσης, επίλυσης μικροπροβλημάτων, σχεδιασμού, οργάνωσης και ολοκλήρωσης σύνθετων δραστηριοτήτων, κ.ά. Εάν  απεγκλωβιστούμε από την αναγκαιότητα της επανάληψης και επαναπροσανατολίσουμε το ενδιαφέρον μας σε στρατηγικές οργάνωσης της συμπεριφοράς των παιδιών μας, θα επιτύχουμε σωρευτικές αλλαγές στην επικοινωνιακή και ακαδημαϊκή λειτουργικότητά τους. Επιπλέον, θα ενισχύσουμε σημαντικά την αυτοπεποίθησή τους και θα βελτιώσουμε τη σχέση τους μαζί μας.

 

Καλό Καλοκαίρι!

 

 

Πηγή: Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ


Αρχική Επιστημονική Ομάδα Συμβουλές Επιστημονικό Έργο Επικοινωνία
Δημήτρης Μαρούσος Θεραπευτής Λόγου & Επικοινωνίας Pgdip CCS, M.Sc.SLT, EFS, ECSF-Mentor, SFBTCert, Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ
Kερασιά Μαρούσου Γλωσσολόγος – Σύμβουλος Μελέτης, Θεραπεύτρια Επικοινωνίας & Μάθησης, PGD SPLD, SFBTcert, Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ


All rights reserved © Πιστοποιείται η κατοχύρωση λογοτύπων και υλικού Ιστοσελίδας ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ


Εγγραφείτε για να λαμβάνετε ενημερώσεις για τις εκπαιδεύσεις

BOΛΟΣ
Διεύθυνση:
Σπυρίδη 2
Βόλος
2421033320
ΛΑΡΙΣΑ
Διεύθυνση:
Ηρώων Πολυτεχνείου - 28ης Οκτωβρίου (Είσοδος απο Χρ. Σμύρνης 7 - 3ος όροφος)
ΛΑΡΙΣΑ
2410231333