Γνωστή, λίγο-πολύ σε όλους μας, η θύελλα που ξεσπά με την ανατολή της εφηβείας. Πολλά έχουν γραφτεί κατά καιρούς για τις ραγδαίες εξελίξεις που συμβαίνουν σε όλους – ανεξαιρέτως – τους τομείς ανάπτυξης ενός παιδιού, κατά την περίοδο της ήβης: ορμονικές αλλαγές, αλλαγές στην εμφάνιση, αλλαγές στον ψυχισμό. Η εμπειρία της ήβης, που παραλλάσσει τόσο την μορφολογία όσο και την λειτουργία του σώματος ενός παιδιού, σηματοδοτεί και το οριστικό ‘πέρασμα’ στην εφηβική ηλικία. Πρωτόγνωρα όλα αυτά για το μικρό παιδί που πρέπει να σταθεί ιδιαίτερα ικανό και ευέλικτο ώστε να θέσει τελικά υπό έλεγχο όλα όσα του συμβαίνουν. Από όλη αυτή τη θύελλα των αλλαγών, εμείς θελήσαμε σήμερα, στη στήλη μας, να απομονώσουμε τις αλλαγές που συμβαίνουν στην φωνή του εφήβου, και ιδιαίτερα των αγοριών.

Δεν είναι λίγες οι φορές που αισθανόμαστε ιδιαίτερη έκπληξη όταν ακούμε στο τηλέφωνο τον μικρό Γιωργάκη, της φίλης μας, να μιλά ξαφνικά … σαν άντρας! Εξίσου συχνές, όμως, είναι και εκείνες οι στιγμές που ο μικρός Γιωργάκης θα φτάσει να κοκκινίσει από ντροπή, καθώς, ξαφνικά, αισθάνεται ανήμπορος να ελέγξει τη φωνή του. Ανίκανος να το προλάβει ή να το συγκαλύψει, ακούει τη φωνή του να ‘σπάει’, απότομα και ανεξέλεγκτα, από ψιλή σε χοντρή και το αντίστροφο, προκαλώντας το απορημένο βλέμμα των άλλων…

Παρόμοιες δυσκολίες και ‘σπασίματα’ στη φωνή αντιμετωπίζουν τα περισσότερα αγόρια της ηλικίας αυτής (10-13 χρόνων). Κατά την περίοδο αυτή, ο λάρυγγας των αγοριών αναπτύσσεται ταχύτατα και αποκτά -σε σύντομο χρονικό διάστημα- διαστάσεις ενήλικα. Οι φωνητικές χορδές διπλασιάζονται σχεδόν σε μήκος και η μάζα τους αυξάνεται αισθητά. Η φωνή τότε ‘ωριμάζει’, χοντραίνει κατά μία οκτάβα, ‘σπάει’ όπως λέμε, καθώς ο παλμός των φωνητικών χορδών (ο οποίος εξαρτάται από το μήκος, τη μάζα και την μυϊκή τους ένταση) εκτελείται πλέον πιο αργά. Η συχνότητα δηλαδή του παλμού, κατά την φώνηση, μειώνεται από τα 300Hz (παλμός φωνητικών χορδών στο παιδί, πριν την εφηβεία) στα 150Hz περίπου (παλμός φωνητικών χορδών στο παιδί, μετά την εφηβεία). Παρόμοια αλλαγή στη φωνή συμβαίνει και στα κορίτσια, αλλά όμως σε μικρότερη κλίμακα. Ο λάρυγγας των κοριτσιών δεν αναπτύσσεται τόσο, όσο των αγοριών, με αποτέλεσμα η αλλαγή στη φωνή να μετριάζεται. Έτσι, η φωνή των κοριτσιών χοντραίνει μόνο 3 με 4 ημιτόνια στην ηλικία αυτή: από 320Hz σε 240Hz.

Η ωρίμανση λοιπόν της φωνής είναι μια απόλυτα φυσιολογική εξελικτική διαδικασία, η οποία συμβαίνει, περισσότερο έντονα στα αγόρια και λιγότερο στα κορίτσια, κατά την ηλικία της ήβης. Κάποιες φορές, όμως, διαπιστώνεται ότι μολονότι φυσική ανάπτυξη του παιδιού εξελίσσεται ομαλά και ο λάρυγγας εύκολα αποκτά τις νέες του διαστάσεις, η φωνή καθυστερεί να ‘σπάσει’, να χοντρύνει – μπορεί και να μην ‘σπάσει’ ποτέ! Η λειτουργία του λάρυγγα δεν φαίνεται να προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα! Το πρόβλημα αυτό, γνωστό ως πρόβλημα της εφηβοφωνίας, σημαίνει την διατήρηση της ψιλής φωνής στα αγόρια, πέραν της ηλικίας που αναμένεται η φυσιολογική αλλαγή-ωρίμανση της φωνής. Το φαινόμενο παρατηρείται και στις γυναίκες εκείνες που διατηρούν την ψιλή, παιδική χροιά φωνής και στην ενήλικη ζωή. Αποτελεί όμως πρόβλημα ειδικά για τα αγόρια! Κι αυτό γιατί η αλλαγή στην φωνή των υπόλοιπων αγοριών της ηλικίας αυτής είναι έντονη και, επιπλέον, ως γνωστό η ψιλή φωνή στα αγόρια στιγματίζεται κοινωνικά.

Μια εμπεριστατωμένη διάγνωση εφηβοφωνίας επιβάλλει κατ’ αρχάς ωτορινολαρυγγολογική εξέταση για να επιβεβαιωθεί η ομαλή ανάπτυξη του λάρυγγα και να αποκλειστεί κάποια άλλη οργανική πάθηση. Επιπλέον, απαραίτητη είναι και η ενδοκρινολογική εξέταση για αποκλεισμό τυχόν ενδοκρινολογικών προβλημάτων. Στη συνέχεια, εάν διαπιστωθεί ότι το πρόβλημα της ψιλής φωνής είναι όντως πρόβλημα εφηβοφωνίας, ο λογοπεδικός είναι εκείνος που θα αναλάβει να αποκαταστήσει τη σωστή λειτουργία του λάρυγγα.

Το πρόβλημα της Εφηβοφωνίας παρατηρείται συχνά σε εφήβους αλλά και σε ενήλικες. Στους έφηβους, η παρατεταμένη καθυστέρηση στην ωρίμανση της φωνής αποτελεί δικαιολογημένα αίτιο έντονης ανησυχίας, καθώς η ψιλή φωνή τους κάνει να αισθάνονται ότι ξεχωρίζουν από τους ομηλίκους. Επιπλέον, όχι σπάνια, οι έφηβοι αυτοί γίνονται δέκτες έντονου χλευασμού. Δεν είναι όμως και λίγοι εκείνοι που φτάνουν σε ηλικία 20-30 χρόνων πριν αποζητήσουν βοήθεια στη μονάδα Λογοθεραπείας του Κέντρου Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ. Η φωνή αποκαθίσταται και στην μία περίπτωση και στην άλλη. Εκείνο που δεν μπορεί να αποκατασταθεί, είναι οι συσσωρευμένες τραυματικές εμπειρίες του παρελθόντος για τον γοητευτικό εκείνο νέο, που για τόσο καιρό μιλούσε … ‘κοριτσίστικα’.

Πηγή: Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ