Τα περισσότερα παιδιά δυσκολεύονται, συνήθως, στη χρήση του λεξικού για την αναζήτηση λέξεων. Ωστόσο, το λεξικό είναι ένα πολύ σημαντικό γλωσσικό εργαλείο, καθώς ωθεί τα παιδιά στην ανακάλυψη νέων λέξεων, η οποία εκτός του ότι βελτιώνει την ικανότητα ορισμού και προσδιορισμού εννοιών, ενισχύει παράλληλα και την δεξιότητα της ορθογραφίας.

Ένας τρόπος για να «συμφιλιώσουμε» τα παιδιά με τα ογκώδη -και για το λόγο αυτό απωθητικά- λεξικά είναι το παιχνίδι. Τα παιχνίδια που ακολουθούν απαιτούν τη χρήση λεξικών. Τέτοιου τύπου παιχνίδια διαρκούν συνήθως λίγο. Για το λόγο αυτό μπορούν να παίζονται συχνά, εξοικειώνοντας, μικρούς αλλά και μεγαλύτερους, με τη χρήση των λεξικών.

1. Αγώνας λεξικών

Στόχος του παιχνιδιού: η ανακάλυψη της λέξης στο μικρότερο χρονικό διάστημα

Παίκτες: Oσοιδήποτε, παίζοντας ατομικά ή σε ομάδες

Ηλικία: Από 7 ετών έως έφηβοι

Υλικά: Ένα λεξικό για κάθε παίκτη, χαρτί, μολύβι και στυλό

Πώς παίζεται:

Ø Προετοιμάζουμε μια λίστα λέξεων (πχ. 10 λέξεις) και δίνουμε σε κάθε παίκτη ένα λεξικό.

Ø H πρώτη λέξη εκφωνείται δυνατά και καθαρά, ώστε να την ακούσουν όλοι, και συλλαβίζεται επίσης δυνατά.

Ø Οι παίκτες αναζητούν τη λέξη στο λεξικό του ο καθένας.

Ø Ο πρώτος παίκτης που θα βρεί τη λέξη, θα πει την σελίδα και θα διαβάσει δυνατά την ερμηνεία, κερδίζει ένα βαθμό.

Ø Στο τέλος του παιχνιδιού η ομάδα ή ο παίκτης με τους περισσότερους βαθμούς κερδίζει.

Εναλλακτικές δυνατότητες:

α) ορίζουμε το χρόνο μέσα στον οποίο πρέπει να βρεθούν οι λέξεις (πχ. 10 λέξεις σε 5’).

β) Οι παίκτες της μιας ομάδας δημιουργούν τη λίστα λέξεων για την αντίπαλη ομάδα, πάλι με τη χρήση του λεξικού.

Άλλα παιχνίδια που βασίζονται στη χρήση του λεξικού είναι:

* Αναζητούμε λέξεις με μία συλλαβή, με δύο, με τρεις κ.λπ.

* Αναζητούμε λέξεις που περιέχουν (ή να μην περιέχουν) συγκεκριμένα φωνήεντα ή σύμφωνα.

* Αναζητούμε λέξεις που περιέχουν 2 ή 3 γράμματα σε αλφαβητική σειρά, πχ. αβγό.

* Αναζητούμε ομοιοκατάληκτες λέξεις (ή λέξεις με κοινό β συνθετικό, πχ. ανθολόγιο, φυτολόγιο).

* Συλλέγουμε και συγκρίνουμε τις ερμηνείες των ίδιων λέξεων σε διαφορετικά λεξικά

* Οργανώνουμε ένα μίνι δικό μας λεξικό (ενδεχομένως, λέξεων που ανήκουν σε κάποιο συγκεκριμένο σημασιολογικό πεδίο, ανάλογα με τα ενδιαφέροντά μας).

2. Ταχύτητα λέξεων

Αυτό το παιχνίδι ενθαρρύνει την ταχύτητα στην επεξεργασία εννοιών και την ανάκληση των λέξεων. Συστήνεται, για το λόγο αυτό ιδιαίτερα για μικρούς και μεγάλους που «…εεε… πώς το λένε…..τέτοιο……εεε…….» ζορίζονται να βρουν γρήγορα τις κατάλληλες κάθε φορά λέξεις, παρότι τις γνωρίζουν.

Στόχος του παιχνιδιού: η ανάκληση λέξεων με βάση τον ορισμό τους; στο μικρότερο χρονικό διάστημα(Για παράδειγμα,“Τι είναι κίτρινο, στρογγυλό και ζεστό και λάμπει στον ουρανό;» Απάντηση: Ο ήλιος)

Παίκτες: Οσοιδήποτε σε ομάδες των 3 ή 5 ατόμων

Ηλικία: Από 7 ετών έως έφηβοι

Υλικά: Λίστες λέξεων

Πώς παίζεται

Ø Σε ένα μέλος κάθε ομάδας δίνεται μια λίστα λέξεων, την οποία δεν επιτρέπεται να δουν τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας.

Ø Το άτομο προσπαθεί να περιγράψει και να δώσει την ακριβή ερμηνεία της λέξεως στην υπόλοιπη ομάδα η οποία και προσπαθεί να την μαντέψει.

Ø Κάθε ομάδα παίζει διαδοχικά και μέσα σε χρονικό όριο δύο λεπτών προσπαθεί να μαντέψει όσες περισσότερες λέξεις μπορεί από τη λίστα που τους έχει δοθεί.

Ø Κάθε σωστή απάντηση επιβραβεύεται με ένα βαθμό. (Δεν κερδίζονται βαθμοί αν ειπωθεί μια συνώνυμη ή παρώνυμη λέξη – Την τελική απόφαση την έχει ο κριτής).

Ø Μετά την ολοκλήρωση του α γύρου, κάθε ομάδα διαλέγει ένα διαφορετικό μέλος για να ξεκινήσει ο δεύτερος γύρος, με διαφορετική λίστα λέξεων. (Οι λίστες που ακολουθούν αρχίζουν να αποκτούν μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας).

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ

Πηγή: Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ