Πώς τα παιδιά της πρώτης σχολικής ηλικίας θα αγαπήσουν την Αριθμητική

Συσχετίζουμε συνήθως τα μαθηματικά με σύνολα και βαρετές προσθαφαιρέσεις. Είναι ωστόσο κάτι περισσότερο από αυτά. Τα μαθηματικά δομούν και κατηγοριοποιούν τον κόσμο γύρω μας, βάζουν τάξη στην καθημερινότητά μας, λύνουν πρακτικά προβλήματα, κάνουν τη ζωή μας εύκολη. Χωρίς μαθηματικά δεν μπορείς να ακολουθήσεις μια συνταγή, να αποφασίσεις πιο μέγεθος απορρυπαντικού είναι πιο οικονομικό για να αγοράσεις, να καταλάβεις αν χρεώθηκες παραπάνω από όσο έπρεπε, να ελέγξεις τη θερμοκρασία, να υπολογίσεις την βαθμολογία σου στις εξετάσεις, τη διαφορά ηλικίας που έχεις με τους φίλους σου, τα χιλιόμετρα που σου μένουν για να φτάσεις στο χωριό.

Είναι βασικό λοιπόν το παιδί από νωρίς να εξοικειωθεί με τις μαθηματικές έννοιες και την αριθμητική μέσα από πρακτικές δραστηριότητες, άμεσα εφαρμόσιμες στον κόσμο που το περιβάλλει. Γιατί στις πρώτες τάξεις του δημοτικού είναι που τα παιδιά θα αναπτύξουν εμπιστοσύνη στα μαθηματικά ή θα αποφασίσουν ότι δεν τους αρέσουν. Συμβιώνοντας με το παιδί σας ως γονείς, έχετε μοναδικές καθημερινές ευκαιρίες να δείξετε πως τα μαθηματικά μπορούν να είναι εργαλείο με πραγματική χρήση Δώστε λοιπόν το χρόνο και την προσοχή σας στο παιδί και βοηθήστε το να αγαπήσει τα μαθηματικά.

Ø Εξοικειώστε το παιδί με τους αριθμούς, το μέτρημα και την αρίθμηση. Τραβήξτε την προσοχή του στο πόσες ντομάτες αγοράσατε, πόσα γράμματα έφερε ο ταχυδρόμος, πόσα αυγά θα βάλετε στο κέικ. Μετρήστε τα κουμπιά στο πουκάμισό του, τα μολύβια στην κασετίνα του, τα χρώματα που χρησιμοποίησε στην ζωγραφιά του. Μόλις το παιδί γενικεύσει και αρχίσει να αντιλαμβάνεται την έννοια του αριθμού πέρα από τα συγκεκριμένα αντικείμενα, παρουσιάστε την γραπτή μορφή των αριθμών και βοηθήστε το να τους γράψει και το ίδιο.

Ø Φροντίστε να διασαφηνίσετε από πολύ νωρίς και να εντάξετε λειτουργικά στο λόγο του παιδιού τις πρώτες μαθηματικές έννοιες: «μικρότερο», «περισσότερο», «ίσο», «προσθέτω», κ.λπ. Μετρήστε, ζυγίστε, συγκρίνετε, προσδιορίστε σύνολα και μεγέθη.

Ø Δείξτε στο παιδί σας κέρματα και χαρτονομίσματα και συζητήστε για την αγοραστική τους αξία. Ζητήστε να σας βοηθήσει στο ταμείο του σουπερμάρκετ (αγνοώντας τον εκνευρισμό που ενδεχομένως προκαλείτε στην ουρά που ακολουθεί!). Στο σπίτι, ελέγξτε μαζί την απόδειξη και εντοπίστε το πιο ακριβό και το πιο φτηνό προϊόν που αγοράσατε.

Ø Δώστε χρηματική αξία στα γράμματα της αλφαβήτου (πχ. Α= 5 Ευρώ, Β + 2 Ευρώ. κ.ο.κ.) και στοιχηματίστε ποιος έχει το πιο «ακριβό» όνομα. Σκεφτείτε λέξεις και διαγωνιστείτε ποιος έχει το πιο «πλούσιο» λεξιλόγιο. Μ’ αυτό τον τρόπο το παιδί εξοικειώνεται με τα χρήματα, ασκείται στην πρόσθεση και αναγκάζεται να ανακαλέσει «συμφέρουσες» λέξεις από το λεξιλόγιό του. (Σε μικρότερα παιδιά, επιτρέψτε τη χρήση αριθμομηχανής για την πρόσθεση).

Ø Μετρήστε με παλάμες μεγέθη και με βήματα αποστάσεις. Βοηθήστε το παιδί να καταλάβει ότι οι τιμές αλλάζουν όταν αλλάζει η μονάδα μέτρησης και εισάγετε τη χρήση του μέτρου ή του χάρακα για περισσότερο αντικειμενικές μετρήσεις.

Ø Δημιουργήστε ευκαιρίες για να αναφερθείτε στο χρόνο και την ώρα. Π.χ. «το φαγητό θα είναι έτοιμο σε 10 λεπτά», «στο επόμενο τέταρτο εσύ θα μαζέψεις τα παιχνίδια σου και εγώ θα πλύνω τα πιάτα». Χαρίστε του ένα ρολόι (με ευανάγνωστους αριθμούς – όχι ψηφιακό) και μάθετέ το να διαβάζει την ώρα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, πέρα από τη γνώση, εξασφαλίζετε και τη συνέπειά του!

Ø Μάθετε στο παιδί να κατηγοριοποιεί και να ταξινομεί. Αυτή είναι και η βάση της λογικής σκέψης. Εάν θέλουμε να επιλύσουμε κάποιο πρόβλημα, σε πρώτη φάση θα χρειαστεί να βάλουμε σε τάξη τα δεδομένα μας. Βοηθήστε λοιπόν τα παιδιά να ομαδοποιούν (κουμπιά, ζώα, κλπ. – φυσικά αντικείμενα ή φωτογραφίες) στη βάση ενός κριτηρίου (πχ. είδος, χρώμα, μέγεθος, κ.λπ.). Δημιουργήστε υποκατηγορίες, βρείτε αυτό που δεν ταιριάζει σε μια ομάδα.

Ø Μυήστε το παιδί στην έννοια της ακολουθίας. Ζητήστε του να βάλει τα τουβλάκια του ή τα τάπερ σας σε αύξουσα σειρά μεγέθους. Μάθετέ του τις ημέρες και τους μήνες και, όταν αποκτήσει ευχέρεια, ζητήστε του να σας τα πει ανάποδα. Μάθετέ του να μετρά ανά δύο και ανά τρία, επιτρέποντάς του αρχικά να λέει τους αριθμούς που παραλείπει από μέσα του. Ζητήστε του να συμπληρώσει μοτίβα (πχ. 1 κύκλος, 1 τετράγωνο, 2 κύκλοι, 2, τετράγωνα, κ.ο.κ.).

Πηγή: Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ