Χριστουγεννιάτικες… Ασκήσεις  Γλωσσικής  Ανάπτυξης

Μέρες ξεκούρασης και οικογενειακής τεμπελιάς, οι γιορτινές μέρες προσφέρονται για επικοινωνία με τα παιδιά. Όλου του κόσμου τα παιδιά τρίβονται στους γονείς τους τέτοιες μέρες κι οι γονείς όλου του κόσμου χαμηλώνουν, για ν’ αγκαλιαστούν και ν’ αγκαλιάσουν τρυφερά τ’αγόρια και κορίτσια τους. Χαρίστε τους χρόνο απλόχερο στις γιορτές, χρόνο που ενδεχομένως ελάχιστα διαθέτετε τις υπόλοιπες μέρες του χρόνου. Και παίξτε δημιουργικά παιχνίδια επικοινωνίας με τα μικρούλια σας:

• Αγκαλιάστε το παιδί και τραγουδήστε μαζί τα κάλαντα, γνωστά χριστουγεννιάτικα τραγουδάκια όπως το ‘Άγια νύχτα’, και άγνωστα, που θα ανακαλύψετε μαζί σε παιδικά βιβλία. Όπου είναι δυνατό, συνοδέψτε τα τραγουδάκια με παντομίμα, χειρονομίες ή έστω δείχνοντας στο παιδί φυσικά αντικείμενα, έτσι ώστε να αντιληφθεί τη σχέση των λέξεων με αντικείμενα από το περιβάλλον του και πράξεις από την καθημερινότητά του. Με άλλα λόγια, δώστε στις λέξεις αντικείμενο αναφοράς.

• Εστιάστε την προσοχή του παιδιού, ενθαρρύνοντας την ακρόαση διαφορετικών χριστουγεννιάτικων ήχων. Εξασκείτε έτσι την ικανότητα επεξεργασίας ακουστικών ερεθισμάτων και καλλιεργείτε προσεκτική ακοή, βασικό προαπαιτούμενο της γλωσσικής ανάπτυξης. Σχολιάστε τον ήχο της καμπάνας στην εκκλησία, τον ήχο από το τρίγωνο ή τα μελωδικά λαμπιόνια. Μιλήστε του για χαμηλούς και ψηλούς ήχους, για αδύναμους και δυνατούς, για μελωδικούς ήχους και για ήχους που αποτελούν απλά θορύβους.

• Στρέψτε την προσοχή του παιδιού στις στολισμένες βιτρίνες των καταστημάτων και δημιουργήστε ευκαιρίες για σχολιασμό αντικειμένων άγνωστων και πρωτόγνωρων για το άπειρο παιδικό μυαλουδάκι. Μιλήστε του για τα μεγάλα και τα μικρά, τα χαμηλά και τα ψηλά, τα μακρινά και τα κοντινά εκθέματα. Σχολιάστε τους στολισμένους δρόμους. Καθίστε μαζί σ’ ένα παγκάκι και μιλήστε για τις ανθρώπινες εκφράσεις και συναισθήματα. Μαντέψτε συναισθήματα από τις εκφράσεις των περαστικών. (χαμογελαστοί και χαρούμενοι οι περισσότεροι λόγω εορτών, βιαστικοί και σκυθρωποί ορισμένοι, ενδεχομένως λόγω κρύου και φόρτου εργασίας).

• Ο χριστουγεννιάτικος στολισμός του δέντρου ή του σπιτιού δημιουργεί έναν κόσμο γοητευτικό για το παιδί, πλούσιο σε χρώματα και σχήματα. Εκμεταλλευτείτε τον για να επικοινωνήσετε με το παιδί σας. Παρουσιάστε του λεκτικά πληθώρα επιλογών κι αφήστε να αναλάβει πρωτοβουλία για το αν θα βάλει το αστέρι ψηλά ή χαμηλά, την μπλέ, στρογγυλή μπάλα ή το πράσινο χριστουγεννιάτικο τρίγωνοκάτω από τη κόκκινη ή πάνω ή δίπλα από την κίτρινητετράγωνη φάτνη. Αν τα στολίδια τελειώσουν, χρησιμοποιήστε φαντασία και λίγη …πλαστελίνη. Δώστε της διάφορα σχήματα. Περιγράψτε τι κάνετε όταν την απλώνετε, τη στρίβετε, την τεντώνετε, την πλάθετε, την κόβετε, τη μαζεύετε κ.λπ. Όταν μιλάτε, δώστε έμφαση σε καινούριες για το παιδί λέξεις ή λέξεις-κλειδιά.

Κι αν ακόμη έχετε ολοκληρώσει τη διαδικασία του στολισμού, υπάρχει πάντα περιθώριο για αλλαγές που θα βελτιώσουν τη διακόσμηση, θα ενθαρρύνουν τη γλωσσική παραγωγή του παιδιού και θα ενισχύσουν τη μεταξύ σας επικοινωνία. Βοηθός σας στις αλλαγές αυτές, άπειρος και αδέξιος, ιδιαίτερα πρόθυμος ωστόσο, θα είναι ο μικρός σας γιος ή κόρη. Δώστε κάποιες οδηγίες στην αρχή και περιμένετε να αποκριθεί (το μέγεθος και η πολυπλοκότητα των οδηγιών θα πρέπει φυσικά να είναι μέσα στα όρια των δυνατοτήτων του παιδιού). Στη συνέχεια, το παιδί αναλαμβάνει ρόλο διακοσμητή ενώ εσείς ακολουθείτε πιστά τις λεκτικές προσταγές του και υλοποιείτε την σκέψη που αρθρώνει με λόγο. Σε περίπτωση βέβαια που οι απόψεις του είναι ιδιαίτερα…πρωτοποριακές και ασύμβατες με την αισθητική του χώρου σας, προτείνετε (δίχως να επιβάλλετε) μια εναλλακτική εκδοχή. Ενδεχομένως χρειαστεί να υποστείτε ένα δέντρο-παραφωνία στο όμορφο σαλόνι σας, θα ‘χετε όμως μοιραστεί πλούσια γλωσσική εμπειρία με τον μικρό ή τη μικρή σας.

• Διαβάστε χριστουγεννιάτικες ιστορίες. Οι μεγαλύτεροι (γονείς ή αδέλφια) διαβάζουν την ιστορία, οι μικρότεροι ακούν προσεκτικά. Κάποια στιγμή ο αναγνώστης σταματά και οι υπόλοιποι πρέπει να επινοήσουν το δικό τους τέλος (προφορικό ή γραπτό, ανάλογα με τη σχολική ηλικία των παιδιών). Φτιάξτε τέλος αστείες δικές σας ιστορίες, επιλέγοντας ήρωες δίχως καμία μεταξύ τους σχέση: οργανώστε μια τρελή περιπέτεια με πρωταγωνιστές τον Αϊ-Βασίλη, τον Κοντορεβυθούλη και τον…θείο Μιχάλη, για παράδειγμα. Ειλικρινά, θα εκπλαγείτε από την αχαλίνωτη παιδική φαντασία!

Πηγή: Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ