Είναι συνηθισμένο, ένα παιδί να μην θέλει να πάει σχολείο;

Μεγάλο ποσοστό παιδιών ενδέχεται να εκδηλώσει, σε κάποια φάση της σχολικής ζωής, δυσκολίες προσαρμογής στο σχολείο ή περιστασιακή απροθυμία παρακολούθησης και συμμετοχής στις δραστηριότητές του. Μια τέτοια κατάσταση είναι συχνά προϊόν φόβου και δικαιολογημένου άγχους (: το παιδί που αλλάζει σχολείο, το παιδί που πρόκειται να γράψει διαγώνισμα και δεν έχει προετοιμαστεί επαρκώς, το παιδί που δέχτηκε πειράγματα και κοροϊδίες από συμμαθητές του) και παρέρχεται συνήθως με απλούς χειρισμούς των γονέων.

Ωστόσο, κάποιες φορές οι αντιδράσεις του παιδιού ξεπερνούν την απλή απροθυμία και γίνονται επίμονη άρνηση παρακολούθησης, ο φόβος για τις σχολικές δραστηριότητες έχει ένταση δυσανάλογα μεγάλη σε σχέση με την πραγματική κατάσταση που τον προκάλεσε, ενώ εκδηλώνονται ταυτόχρονα σωματικά συμπτώματα (πόνος στην κοιλιά, ζαλάδες, κ.λπ.) την ώρα της προετοιμασίας για το σχολείο, τα οποία υποχωρούν συνήθως τα Σαββατοκύριακα ή μόλις οι γονείς διαβεβαιώσουν το παιδί ότι θα παραμείνει στο σπίτι. Στις περιπτώσεις αυτές ενδέχεται να πρόκειται για περίπτωση σχολικής φοβίας, λιγότερο συχνή μα περισσότερο δύσκολη περίπτωση, αφού οι γονείς, επιχειρώντας μέσω διαφόρων χειρισμών – απειλές, παρακλήσεις, υποσχέσεις κ.τ.λ.- να διευθετήσουν την κατάσταση, απογοητεύονται τελικά, διαπιστώνοντας ότι όλες οι προσπάθειές τους καταλήγουν αναποτελεσματικές.

Για ποιους λόγους μπορεί ένα παιδί να φτάσει να εκδηλώσει σχολική φοβία;

Η σχολική φοβία μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε φάση της σχολικής ζωής του παιδιού (στατιστικά στοιχεία καταδεικνύουν μεγάλη συχνότητα εμφάνισης στη Β΄ δημοτικού) και αφορά μια ευρύτερη δυσκολία του παιδιού στο χειρισμό αγχογόνων καταστάσεων –παιδιά με σχολική φοβία χαρακτηρίζονται συνήθως ‘συνεσταλμένα’ και ‘δειλά’, όταν βρεθούν σε άγνωστο περιβάλλον. Οι λόγοι που οδηγούν στην εκδήλωση της σχολικής φοβίας είναι πολλοί και διαφορετικοί σε κάθε περίπτωση και αφορούν είτε το σπίτι είτε το σχολείο: ο φόβος αποχωρισμού από τη μητέρα, η ανησυχία μήπως πάθει κάτι κακό όσο το παιδί λείπει από το σπίτι, τα συστηματικά και έντονα πειράγματα των συμμαθητών, η αυστηρότητα του δασκάλου, η αποτυχία στα μαθήματα, αποτελούν τις συνηθέστερες γενεσιουργές αιτίες.

Πώς θα πρέπει να χειριστεί ο γονιός την άρνηση του παιδιού να πάει σχολείο;

Η στάση των γονέων επηρεάζει την εξέλιξη της αρχικής απροθυμίας του παιδιού να πάει σχολείο, παίζει επομένως πολύ σημαντικό ρόλο. Θα πρέπει λοιπόν, γονείς και εκπαιδευτικοί:

• Να αντιληφθούν ότι το παιδί δεν επιλέγει λόγω απειθαρχίας να μείνει μακριά από το σχολείο, αλλά αντιμετωπίζει ένα πραγματικό πρόβλημα που του δημιουργεί την ανάγκη αποχής από αυτό.

• Να διερευνήσουν τις συνθήκες που επικρατούν στο σχολείο, ώστε να εντοπιστούν και να αποκατασταθούν οι λόγοι που προκαλούν στο παιδί αναστάτωση.

• Να διαβεβαιώσουν το παιδί ότι κατανοούν τη δυσκολία του, σέβονται τα αισθήματά του και να σχεδιάσουν μαζί, ένα ‘σχέδιο’ χειρισμού της κατάστασης.

• Να επιμείνουν στην εκτέλεση του σχεδίου, με συνεπή και σταθερή συμπεριφορά.

• Στην περίπτωση που το παιδί παραπονιέται και για οργανικά συμπτώματα, να διερευνήσουν εάν το παιδί είναι πραγματικά άρρωστο ή προσποιείται κάτι τέτοιο, ως τέχνασμα για να αποφύγει το σχολείο.

• Εάν παρ’ όλες τις προσπάθειές τους η άρνηση του παιδιού συνεχίζει, να ζητήσουν τη συμβουλευτική καθοδήγηση ενός ψυχολόγου, προκειμένου να διευθετηθεί εγκαίρως το πρόβλημα και να αποφευχθούν περαιτέρω εντάσεις στις σχέσεις γονέων-παιδιού και εκδήλωση δευτερογενών προβλημάτων που σχετίζονται με τη μειωμένη σχολική επίδοση.

Πηγή: Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ