Δυσκολίες λόγου & συναίσθημα;

 

Τα περισσότερα προβλήματα Λόγου και Μάθησης, εάν δεν αποκατασταθούν εγκαίρως δημιουργούν, δευτερογενώς, κοινωνικοσυναισθηματικές δυσκολίες έως και διαγνώσιμες ψυχικές διαταραχές (του συναισθήματος, της συμπεριφοράς, της διαγωγής και αγχώδεις διαταραχές). Αξίζει να σημειωθεί, ότι πολλά παιδιά που παραπέμπονται στο Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ με αίτημα τη διερεύνηση διαταραχών λόγου ή/και μάθησης εκδηλώνουν έντονα τέτοιου τύπου συναισθηματικές δυσκολίες, οι οποίες απαιτούν την άμεση εμπλοκή ψυχολόγου προκειμένου να αποκατασταθούν.

 

 

Γιατί ένα πρόβλημα λόγου μπορεί να δημιουργήσει συναισθηματικές δυσκολίες;

 

Η ομαλή ανάπτυξη ενός παιδιού εκπορεύεται από την αρμονική συνεργασία και αλληλεπίδραση συγκεκριμένων αναπτυξιακών παραμέτρων όπως η φυσική, σωματική του ανάπτυξη, η ανάπτυξη της νοημοσύνης και τέλος η κοινωνική-συναισθηματική ανάπτυξη. Όταν σε κάποια από τις παραμέτρους αυτές διαπιστώνεται πρόβλημα, όλη η ανάπτυξη διαταράσσεται!

Ο λόγος, ως μία παράμετρος της ανάπτυξης ενός παιδιού συνδέεται στενά και με τις υπόλοιπες αναπτυξιακές παραμέτρους. Όντας το μέσον με το οποίο το παιδί επικοινωνεί με το έμψυχο περιβάλλον του, επηρεάζει την κοινωνικοσυναισθηματική ανάπτυξη, συμβάλλοντας έτσι καθοριστικά στην ψυχική υγεία του παιδιού. Μία δυσκολία στο λόγο εύκολα διακρίνεται και επηρεάζει σημαντικά (ειδικά στα πρώιμα στάδια ανάπτυξης) τις σχέσεις του παιδιού με τους συνομηλίκους του.

 

 

Ποια προβλήματα λόγου είναι πιθανότερο να οδηγήσουν σε συναισθηματικές διαταραχές;

 

Όλα τα προβλήματα λόγου ενδέχεται να δημιουργήσουν δευτερογενή συναισθηματικά προβλήματα.

 

Για παράδειγμα:

 

  • Tο παιδί που μπερδεύει το ‘δ’ με το ‘β’, καθώς μιλά, βρίσκεται διαρκώς εκτεθειμένο! Η ομιλία του ακούγεται διαφορετική και, επιπλέον, δημιουργείται συχνά επικοινωνιακή σύγχυση όταν π.χ. αναφέρεται στον ‘δάσος’ ως ‘Βάσος’ ή όταν, θέλοντας να ονομάσει το ‘στρείδι’, λέει ‘στρίβει’ γεγονός που επίσης θα εκθέσει το παιδί. Εάν δε, το παιδί αυτό έχει ήδη ξεκινήσει τη σχολική φοίτηση, θα εκτίθεται και στο γραπτό του λόγο, απέναντι στο δάσκαλο, ο οποίος οφείλει να κοκκινίσει όλα τα λάθος ‘δ’ του γραπτού του και να τα αντικαταστήσει με ‘β’, στους συμμαθητές αλλά και στον ίδιο του τον εαυτό.

 

  • Το παιδί που τραυλίζει εκτίθεται κάθε φορά που δυσκολεύεται να εκφραστεί. Αυτό του δημιουργεί ολοένα και μεγαλύτερο άγχος και, κατά συνέπεια, μεγαλύτερο πρόβλημα ροής, περισσότερα κομπιάσματα και μεγαλύτερη τάση κοινωνικής απομόνωσης.

 

  • Το παιδί που αδυνατεί να εκφράσει με λόγια την σκέψη του απογοητεύεται, ματαιώνεται, δυσανασχετεί και σύντομα βρίσκει άλλους τρόπους παραβατικής συμπεριφοράς για να εκφραστεί και να εκτονωθεί ή αποσύρεται, παραιτείται και κλείνεται ‘στο καβούκι του’.

 

Και…ως γνωστό, προβλήματα συμπεριφοράς δεν νοούνται μόνο η επιθετική αρνητική συμπεριφορά που συχνά εκδηλώνεται προς άλλους, αλλά και η κατάθλιψη, η κυκλοθυμία, η απόσυρση από κάθε κοινωνικό περίγυρο. Πρόκειται για συμπεριφορές εξίσου προβληματικές, και πολλαπλά ανησυχητικές, εφόσον υποδηλώνουν ευρύτερη ψυχολογική διαταραχή ή, αλλιώς, κακή ψυχική υγεία του παιδιού.

 

 

Τι είδους συναισθηματικές δυσκολίες εκδηλώνουν τα παιδιά με διαταραχές στο λόγο;

 

  • Τα παιδιά με διαταραχές στο λόγο δεν έχουν εξίσου αναπτυγμένο κίνητρο επικοινωνία με τα υπόλοιπα παιδιά. Εκδηλώνουν λιγότερες πρωτοβουλίες για επικοινωνία και συνήθως τις απευθύνουν σε ενήλικες και κατ’ιδίαν και όχι σε παιδιά της ηλικίας τους και δημοσίως. Αποφεύγουν τις συζητήσεις με πολλούς συνομιλητές, ο λόγος τους είναι λιτός και σύντομος, συχνά μιλούν χαμηλόφωνα, κρύβουν το στόμα με τα χέρια τους και μοιάζουν ντροπαλά.

 

  • Τείνουν να μην ανταποκρίνονται στην επικοινωνιακή προσέγγιση συνομήλικων παιδιών δίχως προβλήματα λόγου, τα οποία προοπτικά σταματούν να τους απευθύνουν το λόγο και τους αποφεύγουν . Έρευνες δείχνουν ότι ήδη από την ηλικία των 3 ετών, τα παιδιά που δεν δυσκολεύονται στο λόγο προτιμούν να αλληλεπιδρούν με συνομήλικα παιδιά που έχουν κατάλληλες για την ηλικία τους γλωσσικές δεξιότητες, ενώ τα παιδιά με γλωσσικές διαταραχές προτιμούν να συνευρίσκονται με μικρότερα και πιο αδύναμα γλωσσικά παιδιά.

 

  • Είναι συνήθως τα λιγότερο δημοφιλή παιδιά στον παιδικό σταθμό, το νηπιαγωγείο και το σχολείο. Κι αυτό γιατί οι συνομήλικοί τους ανιχνεύουν, εντοπίζουν την απόκλιση και δεν χάνουν αφορμή να την σχολιάσουν, ενίοτε και χλευαστικά. Αποδίδονται τότε, στα παιδιά με διαταραχές της ομιλίας, ιδιότητες ανυπόστατες όπως: χαζό, αδύναμο, άβουλο, φοβητσιάρικο, τεμπέλικο, άτομο που μπεμπεκίζει και δεν παίρνει στροφές’. Η κοροϊδία εκδηλώνεται ξανά και ξανά, είτε ‘ανοιχτά’ είτε ‘συνωμοτικά’ και το παιδί την αντιλαμβάνεται και χάνει την αυτοεκτίμησή του.

 

  • Τα παιδιά με προβλήματα ομιλίας δεν κάνουν συνήθως εύκολα φίλους, γεγονός που ενισχύει τη διάθεσή τους για κοινωνική απομόνωση και περιθωριοποίηση. Επιπλέον, ενδέχεται να αναπτύξουν εχθρική στάση απέναντι στα άλλα παιδιά, και να εμφανίσουν δυσκολίες προσαρμογής, επιθετικότητα, κλείσιμο στον εαυτό τους. Μεγαλώνοντας, από αντίδραση, προβαίνουν συχνά σε παραβατική συμπεριφορά (καταστροφές, βιαιοπραγίες, ενδεχομένως και μικροκλοπές) εκδηλώνοντας έτσι και αυτά την δική τους απόρριψη σε αυτούς που τα απέρριψαν και εξακολουθούν, πιθανότατα, να τα απορρίπτουν.

 

 

Σε ποια ηλικία εκδηλώνονται συνήθως οι συναισθηματικές δυσκολίες;

 

Στην περίπτωση που συζητάμε, οι συναισθηματικές δυσκολίες προκύπτουν δευτερογενώς σε παιδιά με προβλήματα λόγου τα οποία δεν έχουν αποκατασταθεί εγκαίρως. Το πότε θα προκύψουν είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων που αφορούν τη σοβαρότητα και το εύρος των δυσκολιών στο λόγο και την επικοινωνία, το χρόνο εκδήλωσής τους και το διάστημα που μεσολαβεί εωσότου το παιδί δεχθεί βοήθεια, το έμψυχο περιβάλλον του παιδιού (πόσο υποστηρικοί είναι οι γονείς και εκπαιδευτικοί) και το χαρακτήρα του ίδιου του παιδιού. Ωστόσο, πιο ευάλωτες συναισθηματικά ηλικίες είναι η προσχολική έως και την ένταξη του παιδιού στο δημοτικό σχολείο και η εφηβεία.

 

 

Πού πρέπει να απευθυνθεί ο γονιός που θέλει να βοηθήσει το παιδί του;

 

Καταρχήν ο λογοπεδικός αξιολογεί τη φύση και το εύρος των δυσκολιών στο λόγο και την επικοινωνία. Στη συνέχεια, ψυχολόγος εκτιμά την ψυχοκοινωνική κατάσταση του παιδιού και εάν κριθεί αναγκαίο, παραπέμπει το παιδί για παιδοψυχιατρική εκτίμηση. Το καλύτερο πλαίσιο για να απευθυνθεί ένας γονιός είναι από δημόσιους φορείς το Κέντρο Ψυχικής Υγείας και το Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής και από ιδιωτικούς φορείς τα κατά τόπους Κέντρα Λόγου που διαθέτουν Διεπιστημονική Ομάδα που στελεχώνεται από λογοθεραπευτές, γλωσσολόγους, ψυχολόγους, εργοθεραπευτές και ειδικούς παιδαγωγούς, έτσι ώστε να γίνει μία συνολική εκτίμηση των δυσκολιών του παιδιού και να προταθεί το πρόγραμμα αποκατάστασης που ανταποκρίνεται στις ιδιαίτερες ανάγκες του.

 

Πηγή: Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ


Αρχική Επιστημονική Ομάδα Συμβουλές Επιστημονικό Έργο Επικοινωνία
Δημήτρης Μαρούσος Θεραπευτής Λόγου & Επικοινωνίας Pgdip CCS, M.Sc.SLT, EFS, ECSF-Mentor, SFBTCert, Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ
Kερασιά Μαρούσου Γλωσσολόγος – Σύμβουλος Μελέτης, Θεραπεύτρια Επικοινωνίας & Μάθησης, PGD SPLD, SFBTcert, Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ


All rights reserved © Πιστοποιείται η κατοχύρωση λογοτύπων και υλικού Ιστοσελίδας ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ


Εγγραφείτε για να λαμβάνετε ενημερώσεις για τις εκπαιδεύσεις

BOΛΟΣ
Διεύθυνση:
Σπυρίδη 2
Βόλος
2421033320
ΛΑΡΙΣΑ
Διεύθυνση:
Ηρώων Πολυτεχνείου - 28ης Οκτωβρίου (Είσοδος απο Χρ. Σμύρνης 7 - 3ος όροφος)
ΛΑΡΙΣΑ
2410231333