Η Βικτώρια είναι απόφοιτη του τμήματος Λογοθεραπείας του ΑΤΕΙ Ηπείρου. Παρακολουθεί προγράμματα συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και εποπτευόμενης κλινικής πρακτικής.

Η κλινική της εμπειρία αφορά σε αρθρωτικές, φωνολογικές δυσκολίες, βαρηκοΐα και μαθησιακές δυσκολίες παιδιών σχολικής ηλικίας.

Στόχος της εβδομάδος εκπαίδευσης στο Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ είναι η εξέλιξη των κλινικών δεξιοτήτων του εκπαιδευόμενου λογοθεραπευτή προς την κατεύθυνση του επιθυμητού του προορισμού.

Η εβδομάδα εκπαίδευσης ξεκινά με συνέντευξη του εκπαιδευόμενου ως προς τις προσδοκίες του από την εκπαίδευση.

Κατά την εβδομάδα εκπαίδευσης ο εκπαιδευόμενος έχει τη δυνατότητα

1. να λαμβάνει τη συστηματική (καθημερινή) εποπτική φροντίδα ενός από τα μέλη της ομάδας. Ο χρόνος της εποπτείας (1½ ώρα καθημερινά) αξιοποιείται προς τις ακόλουθες κατευθύνσεις:

αναστοχασμός με βάση το βίωμα της κλινικής δράσης

επίλυση αποριών – Συζήτηση προβληματισμών

αφομοίωση νέας γνώσης

εξέλιξη κλινικών ικανοτήτων

2. να συμμετέχει στην Τακτική Ομάδα Συζήτησης – εποπτείας των θεραπευτών του Κέντρου

3. να συμμετέχει σε επιμέρους Ομάδες Ειδικού Ενδιαφέροντος του Κέντρου

4. να γνωρίσει το υποστηρικτικό υλικό διερεύνησης (δοκιμασίες και ερωτηματολόγια αξιολόγησης) και θεραπείας που αξιοποιείται στο Κέντρο και να εξοικειωθεί με την χρήση του σε διαφορετικά περιστατικά παρατηρώντας το κλινικό έργο διαφορετικών θεραπευτών, να αναγνωρίσει και να αναστοχαστεί ως προς τις κοινές παραμέτρους κλινικής αποτελεσματικότητας

5. να παρακολουθήσει βιντεοσκοπημένα αποσπάσματα συνεδριών όπου αναδεικνύονται συγκεκριμένες κλινικές πρακτικές

6. να συμμετέχει σε θεραπευτικές δραστηριότητες της επιλογής του

Παρακαλώ σημειώστε σε ποιες από τις παρακάτω θεραπευτικές δράσεις του φορέα ενδιαφέρεστε / επιθυμείτε να συμμετέχετε

Οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να επικοινωνήσουν με την γραμματεία του Κέντρου Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ

Είναι όλα τα ορθογραφικά λάθη εξίσου… «σοβαρά»;

Τα ορθογραφικά λάθη που κάνουν τα παιδιά είναι διαφορετικά κατά σχολική ηλικία. Στις πρώτες σχολικές τάξεις εστιάζουμε και προσπαθούμε να διορθώσουμε λάθη αντιστοίχισης ήχων και γραμμάτων. Έτσι, «σοβαρό» λάθος θεωρείται αν το παιδί ξεχνά γράμματα, συνήθως φωνήεντα, και γράφει πχ. νρό αντί νερό, προσθέτει γράμματα και γράφει δόρομος αντί δρόμος, συγχέει ήχους που μοιάζουν συνήθως μεταξύ τους και γράφει βέντρο αντί δέντρο, αλλάζει τη σειρά των γραμμάτων και γράφει πότρα αντί πόρτα. Στις μεγαλύτερες τάξεις αυτά τα λάθη περιορίζονται συνήθως και εκλείπουν. Παραμένουν ωστόσο λάθη ιστορικής ορθογραφίας, δηλαδή σύγχυση μεταξύ των [ο], των [ι] και των [ε] της ελληνικής γλώσσας.

Kάνουν λάθη και οι καλοί μαθητές;

Η δυσορθογραφία συνιστά πρόβλημα που ταλαιπωρεί μεγάλες ομάδες του μαθητικού πληθυσμού, πλήττοντας αδιακρίτως κακούς και καλούς μαθητές. Οι λόγοι που τα παιδιά κάνουν λάθη είναι διαφορετικοί κατά περίσταση και αφορούν κυρίως την ικανότητα φωνολογικής επεξεργασίας και το επίπεδο φωνολογικής επίγνωσης που διαθέτει κάθε παιδί (για τα λάθη της πρώτης σχολικής ηλικίας) και την ικανότητα επεξεργασίας και ανάκλησης πληροφοριών στην οπτική και ακουστική μνήμη εργασίας (για τα λάθη ιστορικής ορθογραφίας). Μικρές αδυναμίες στη φωνολογική ενημερότητα και τη μνήμη εργασίας ενδέχεται να δημιουργήσουν δυσκολίες στην ορθογραφία ακόμη και σε έξυπνα παιδιά ή σε παιδιά με καλή κατά τα λοιπά επίδοση.

Πώς μπορεί να βελτιωθεί η ορθογραφία;

Εάν οι δυσκολίες στην ορθογραφία είναι περιορισμένες (εάν δηλαδή το παιδί κάνει ελάχιστα λάθη στην καθημερινή του ορθογραφία και λίγο περισσότερα σε άγνωστα κείμενα, το πρόβλημα λύνεται με ενισχυτική μελέτη, που μπορεί να αναλάβει ο ίδιος ο γονιός, με την καθοδήγηση του δασκάλου της σχολικής τάξης. Για το δυσορθόγραφο παιδί όμως, αυτό που κάνει συστηματικά λάθη ενώ έχει γράψει πολλές φορές την ορθογραφία του στο σπίτι, η ενισχυτική μελέτη δεν επαρκεί για να εξαλείψει τα λάθη. Απαιτείται ειδική διδασκαλία στο πλαίσιο ενός δομημένου εξατομικευμένου προγράμματος αποκατάστασης, που συστήνεται στη βάση των δικών του ιδιαίτερων δυσκολιών και στοχεύει στην εξάλειψη των συμπτωμάτων (ορθογραφικών λαθών) αλλά και στην ενίσχυση των δεξιοτήτων που επιτρέπουν την εμφάνισή τους.

Πόσο διαρκεί ένα πρόγραμμα αποκατάστασης της ορθογραφίας;

Στις πρώτες σχολικές τάξεις (Α’ και Β’ Δημοτικού) που ο στόχος είναι η γραφή όλων των γραμμάτων στη σωστή σειρά μέσα στη λέξη, οι δυσκολίες στη γραφή συνοδεύονται συνήθως και από μικρές ή μεγαλύτερες δυσκολίες στην ανάγνωση. Ένα πρόγραμμα αποκατάστασης των δυσκολιών αυτών διαρκεί συνήθως από 3 έως 6 μήνες.

Στις μεγαλύτερες τάξεις, οι δυσκολίες στην ορθογραφία αποκαθίστανται συνήθως σε ένα εξάμηνο, διάστημα που μπορεί ωστόσο να παραταθεί έως και ένα χρόνο, εάν το κίνητρο του ίδιου του παιδιού να βελτιώσει τη γραφή του δεν είναι ισχυρό.

Στους ενήλικες, σημαντικές δυσκολίες στην ορθογραφία μπορούν να αποκατασταθούν συνήθως σε 5 μήνες.

Πηγή: Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ

Δυνατότητα εποπτείας θεραπευτικού έργου ατόμου ή ομάδας μέσω skype

Η Ελένη Μεγαγιάννη είναι απόφοιτος του τμήματος Ψυχολογίας Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Στο παρόν ολοκληρώνει τις μεταπτυχιακές σπουδές της στο ΠΜΣ Συμβουλευτικής Ψυχολογίας στην Ειδική Αγωγή, την Εκπαίδευση και την Υγεία του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και εκπαιδεύεται στη Συστημική Συμβουλευτική και Ψυχοθεραπεία.

Το κλινικό της έργο αφορά την διενέργεια συνεδριών ψυχολογικής υποστήριξης παιδιών και συμβουλευτική γονέων.

Η Ρούλα Χιώτη είναι πιστοποιημένη απόφοιτη του τμήματος Ειδικού Παιδαγωγού Προσχολικής Ηλικίας Ημερήσιας Φροντίδας Ατόμων Με Ειδικές Ανάγκες του ΔΙΕΚ Βόλου. Εργάζεται στο Κέντρο Λόγου Ευ Λέγειν, από το 2002 ως γραμματέας στο Βόλο. Από το 2014 εργάζεται ως Υπεύθυνη Διαχείρισης στο Βόλο και στη Λάρισα.

Τι είδους παιχνίδια θα παίξετε με το παιδί σας;

Το παιχνίδι αποτελεί την κατεξοχήν δραστηριότητα που επιλέγουν τα παιδιά για την ευχαρίστηση και την ψυχαγωγία τους. Πέρα όμως από το ελεύθερο παιχνίδι στο οποίο επιδίδονται οι μικροί και οι μικρές μας δίχως να επιζητούν τη δική μας ανάμειξη, οι γονείς μπορούν να εκμεταλλευτούν δημιουργικά τη διάθεση των παιδιών -προσχολικής κυρίως ηλικίας- για παιχνίδι, ενθαρρύνοντας και καθοδηγώντας το παιδί να παίξει μαζί τους.Τα παιχνίδια που μπορούν γι’ αυτό το σκοπό να επιλέξουν είναι πολλά, ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες και τα ενδιαφέροντα του παιδιού. Ορισμένα από τα παιχνίδια αυτά διατίθενται στο εμπόριο. Αν και λίγο μεράκι και διάθεση αρκούν για να αυτοσχεδιάσετε -εσείς αυτή τη φορά- ένα δικό σας παιχνίδι.
 
Τα εκπαιδευτικά παιχνίδια: Υπάρχουν παιχνίδια ειδικά σχεδιασμένα για να διδάξουν στο παιδί βασικές έννοιες όπως ζώα, χρώματα, σχήματα, επαγγέλματα κλπ. Ωστόσο, υλικό για τις έννοιες αυτές μπορείτε και εσείς να φτιάξετε και να προμηθεύσετε στα παιδιά σας. Μαζέψτε από βιβλία και περιοδικά εικόνες με ζώα και τους τόπους κατοικίας τους, ηχογραφήστε μια κασέτα με τις φωνές τους και να μάθετε στο παιδί να τα διακρίνει. Δώστε του κάρτες ή τουβλάκια με χρώματα για να τα ονομάσει (ξεκινώντας από τα βασικά: κόκκινο-μπλε-κίτρινο-πράσινο), να τα διαχωρίσει (κάνοντας πύργους από τουβλάκια με διαφορετικούς χρωματισμούς) ή να τα αντιστοιχίσει (κόκκινο στο κόκκινο). Το ίδιο μπορείτε να κάνετε και με τα σχήματα (κύκλο-τετράγωνο-τρίγωνο).
 
Τα δημιουργικά παιχνίδια:Πρόκειται για δραστηριότητες όπου το παιδί χρησιμοποιεί ελεύθερα τη βούλησή του. Τέτοιες είναι η ζωγραφική με δακτυλομπογιές ή μαρκαδόρους, τα έργα με πλαστελίνη, πηλό και ζυμάρι, το κουκλοθέατρο, το παιχνίδι με την άμμο και το νερό, οι κατασκευές με άχρηστο υλικό. Μέσα από δραστηριότητες σαν κι αυτές, το παιδί αναπαριστά σκηνές της καθημερινής ζωής, ασκεί την προσοχή και συγκέντρωσή του, εκφράζει το συναισθηματικό του κόσμο, και προάγει την έκφραση και την επικοινωνία του.
 
Παιχνίδια μνήμης και παρατηρητικότητας: Το παιδί 3 και 4 ετών είναι χρονολογικά ώριμο για να ταιριάξει εικόνες και σχήματα, αρκεί να του εξηγήσουμε σαφώς τι πρέπει να κάνει. Βάλτε μπροστά του μια σειρά από 4-5 αντικείμενα, να τα παρατηρήσει για ένα λεπτό. Στη συνέχεια κρύψτε τα όλα ή απομακρύνετε 1-2 αντικείμενα από μπροστά του για να βρει ποιο λείπει. Ή πάλι, αλλάξτε τη σειρά των αντικειμένων και ζητήστε του να τα τοποθετήσει όπως ήταν στην αρχή. Εξίσου σημαντική είναι και η άσκηση της ακουστικής μνήμης, όπου το παιδί θα πρέπει να θυμηθεί θορύβους και ήχους που ήδη γνωρίζει να διακρίνει π.χ. φωνές ζώων, ήχος τρένου, κόρνας αυτοκινήτου κλπ.
 
Παιχνίδια κανόνων: Τα περισσότερα παιχνίδια βασίζονται σε ένα σύστημα κανόνων τους οποίους τα παιδιά οφείλουν να σεβαστούν προκειμένου να παίξουν. Καλό θα είναι να βοηθήσουμε τα παιδιά να γενικεύσουν, υποδεικνύοντάς τους ότι ανάλογους κανόνες ακολουθούμε και στη ζωή: στην οικογένεια, στο σχολείο, στην παρέα, στην κοινωνία.
 
Αντίληψη: Πολλά είναι τα παιχνίδια που αναπτύσσουν την παιδική αντιληπτικότητα (οπτική-ακουστική-συναισθηματική), βοηθώντας στην όξυνση της παρατηρητικότητας και την ωρίμανση της λογικής σκέψης. Ωστόσο, μια απλή περιήγηση σ΄ένα βιβλίο με εικόνες ικανές να έλξουν το ενδιαφέρον του παιδιού και μια συζήτηση σχετικά με αυτό, μια βόλτα με το αυτοκίνητο στη φύση ή μια επίσκεψη σ’ ένα ιστορικό μουσείο μπορούν επίσης να βοηθήσουν το παιδί να διευρύνει τον κόσμο του, αναπτύσσοντας τη σκέψη, την κρίση και τη λογική του.
 
Μίμηση: Στα παιδιά αρέσει να προσποιούνται ότι είναι κάποιο άλλο πρόσωπο ή ζώο εκφράζοντας μέσα απ’αυτό διάφορα γεγονότα ή καταστάσεις που χαράσσονται έντονα στη μνήμη τους. Αναλαμβάνοντας ρόλους ενηλίκων, το παιδί κατανοεί καλύτερα τον κόσμο τους, αναπτύσσει πρωτοβουλία, καλλιεργεί τον προφορικό του λόγο και την επικοινωνία και προάγει την κοινωνικότητά του. Τέτοια παιχνίδια ρόλων μπορούν εύκολα να σχεδιάσουν οι γονείς, προκειμένου να ενισχύσουν το λόγο του παιδιού ή να διευκολύνουν τη μύησή του σε νέα γεγονότα και καταστάσεις.
 
Ομιλία: Το παιδί χρησιμοποιεί το λόγο στις περισσότερες δραστηριότητές του, είτε εγωκεντρικά, συνοδεύοντας απλώς το παιχνίδι του, είτε λειτουργικά προκειμένου να συνεννοηθεί με τους συμπαίκτες του. Αφήστε το να εκφραστεί δίχως να το διακόπτετε ή να το κριτικάρετε και καθοδηγήστε το να επιλέγει με σαφήνεια τις λέξεις και τις φράσεις του. Αν δείτε ότι δυσκολεύεται, προτείνετέ του εναλλακτικούς τρόπους έκφρασης, ενθαρρύνοντάς το να τους χρησιμοποιεί.
 
Εν ολίγοις, παίξτε άφοβα με το παιδί σας σε κάθε δεδομένη ευκαιρία. Δύσκολα θα βρείτε άλλη περισσότερο ιδανική συνθήκη μάθησης. Μην περιμένουμε ότι το παιδί μας θα αρχίσει να μαθαίνει στο νηπιαγωγείο. Η πρώτη μέρα της ζωής είναι η πρώτη μέρα της μάθησης.
 
Πηγή: Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ
 

Ομαδικό Πρόγραμμα «Συμμαχίες» για την Ενίσχυση της Αυτοπεποίθησης και την Ανάπτυξη Κοινωνικών Δεξιοτήτων σε παιδιά & εφήβους που θέλουν να γνωρίσουν, να αποδεχτούν και να εμπιστευτούν τον εαυτό τους, να τονώσουν την αυτοπεποίθησή τους, να αναπτύξουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες, να προσεγγίσουν άλλα παιδιά, να κάνουν φίλους, να μοιραστούν, να παίξουν, να συνεργαστούν, να συνομιλήσουν.

Ενσωματώνοντας θεραπευτικές πρακτικές από το χώρο της κλινικής επικοινωνίας, το πρόγραμμα βοηθά ιδιαίτερα παιδιά προσκολλημένα στους γονείς τους, συναισθηματικά ανώριμα ή/και ντροπαλά, συνεσταλμένα ή/και ανασφαλή, με χαμηλή αυτοεκτίμηση ή/και με άγχος ή/και με διαταραχές λόγου ή/και με μαθησιακές δυσκολίες ή/και ζωηρά, ανταγωνιστικά ή/και με δυσκολίες συμπεριφοράς ή/και στο φάσμα του αυτισμού.

Τι είναι το πρόγραμμα «Συμμαχίες»;

Το Πρόγραμμα «Συμμαχίες» συνιστά μια ψυχοπαιδαγωγική υποστηρικτική, προληπτική ή θεραπευτική παρέμβαση, με στόχο την επικοινωνιακή ενδυνάμωση του παιδιού μέσα από παιχνίδι (ενεργοποίησης, έκφρασης, εμπιστοσύνης, επικοινωνίας, ψυχοκινητικό, αναπαράστασης, συμβολικό, παραδοσιακό, συνεργασίας, στρατηγικής) και δραστηριότητες αλληλεπίδρασης (μουσικές, χορευτικές, θεατρικές, εικαστικές, αθλητικές, λόγου και … παραλόγου). Στο πλαίσιο μιας προσεκτικά οργανωμένης βιωματικής διαδικασίας, τα παιδιά ενθουσιάζονται, ελευθερώνουν τη φυσική τους ενέργεια, εκφράζονται, αλληλεπιδρούν, παίζουν, συνεργάζονται, συνομιλούν και καλλιεργούν δεξιότητες με 2 συμμάχους – συντονιστές της ομάδας (θεραπευτές), σε περιβάλλον «ασφαλές» (που χωράει λάθη, ιδιαιτερότητες και πειραματισμούς), εντός ή εκτός χώρων του Κέντρου,  για 1 έως 1.30 ώρα – ανάλογα με τη στόχευση του εκάστοτε προγράμματος και τα «κουράγια» της κάθε Συμμαχίας.

Τα παιχνίδια και οι αλληλεπιδραστικές δραστηριότητες βασίζονται σε προγράμματα ενίσχυσης επικοινωνιακών δεξιοτήτων, συναισθηματικής ενδυνάμωσης και ανάπτυξης κοινωνικών δεξιοτήτων και οργανώνονται με άξονα τα προσωπικά ενδιαφέροντα και τις ιδιαίτερες εξατομικευμένες ανάγκες  των παιδιών κάθε ομάδας.

Ποιοι είναι οι στόχοι του προγράμματος «Συμμαχίες»;

Ο κύριος στόχος του προγράμματος είναι η επικοινωνία και η αντίληψη του ΕΓΩ σε σχέση με τους ΑΛΛΟΥΣ.

Μέσα από παιχνίδι και δραστηριότητες αλληλεπίδρασης, αναδεικνύονται και ενισχύονται στρατηγικές που ενθαρρύνουν και διευκολύνουν τα παιδιά να αναπτύξουν την αυτογνωσία, να καλλιεργήσουν την αυτοαποδοχή, να ενισχύσουν την αυτοπεποίθηση, να αναπτύξουν ευελιξία στη σκέψη και τη φαντασία, να καλλιεργήσουν ενσυναίσθηση, να προάγουν την κοινωνικοσυναισθηματική τους εξέλιξη, να ενδυναμώσουν την επικοινωνία και τις κοινωνικές δεξιότητες, ώστε να λειτουργήσουν αυτόνομα, να αναλάβουν πρωτοβουλία, να εκφραστούν ελεύθερα, να διαχειριστούν τα συναισθήματα και τις συγκρούσεις τους, να συνυπάρξουν, να συσχετιστούν, να συντονιστούν, να συνεργαστούν, να συζητήσουν, να συγκρουστούν, να διαπραγματευτούν και να διεκδικήσουν.

Παιδιά και έφηβοι που δυσκολεύονται στην επικοινωνία καλούνται να «πατήσουν δυνατά στα πόδια τους», να ενταχθούν λειτουργικά στο περιβάλλον τους και να διαχειριστούν αυτόνομα και αποτελεσματικά τις εκάστοτε κοινωνικές καταστάσεις.

Τι θα κερδίσει τα παιδί μου μέσα από τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα «Συμμαχίες»;

Α. Ομάδες συνομηλίκων

Ολοκληρώνοντας τις επιμέρους ενότητες του προγράμματος, τα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας και οι έφηβοι θα έχουν επιτύχει πρόοδο στους ακόλουθους τομείς:

• Να σχηματίσουν τη αυτοεικόνα τους, ώστε να κατανοήσουν τον εαυτό τους.
• Να αποδεχτούν τον εαυτό τους, ώστε να μπορούν να μιλήσουν γι’ αυτόν.
• Να ενισχύσουν την εμπιστοσύνη στον εαυτό τους, ώστε να τολμούν να κάνουν όλα όσα θα μπορούσαν να κάνουν, να συνάπτουν σχέσεις και να αντιδρούν στην πίεση των συνομηλίκων.
• Να αναπτύξουν την ικανότητά τους να επιλύουν προβλήματα, ώστε να ενισχύσουν την αυτοπεποίθηση και την αυτονομία τους.
• Να αναπτύξουν το λόγο τους ώστε να κατανοούν και να εκφράζονται περισσότερο λεκτικά.
• Να καλλιεργήσουν τις επικοινωνιακές δεξιότητες ώστε να μπορούν να μοιραστούν, να παίξουν, να συζητήσουν.
• Να αναγνωρίσουν, να εκφράσουν και να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους, ώστε να προλαμβάνουν καταστάσεις άγχους, κρίσης και να επιλύουν συγκρούσεις.
• Να καλλιεργήσουν την ενσυναίσθηση, ώστε να μπορούν να μπαίνουν στη θέση του άλλου και να βλέπουν τα πράγματα από την πλευρά του.
• Να κατανοήσουν τους κώδικες κοινωνικής συμπεριφοράς, ώστε να διαχειριστούν «ιδιότροπες/ιδιαίτερες» συμπεριφορές και να περιορίσουν το χλευασμό των συνομηλίκων.
• Να αναπτύξουν ευελιξία στην αντίληψη των κοινωνικών περιστάσεων, ώστε να προσαρμόσουν ανάλογα την κοινωνική τους συμπεριφορά.

Β. Ομάδες Οικογένειας

Ολοκληρώνοντας τις επιμέρους ενότητες του προγράμματος, οι γονείς και τα παιδιά που συμμετέχουν θα έχουν επιτύχει επιπλέον πρόοδο στους ακόλουθους τομείς:

• Να βελτιώσουν την ποιότητα επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης στο πλαίσιο της οικογένειας
• Να αυξήσουν την εμπιστοσύνη και την αποτελεσματικότητά τους στη διαχείριση των δύσκολων καταστάσεων
• Να προσεγγίσουν προσδοκίες και το επιθυμητό για την οικογένεια μέλλον…

Το πρόγραμμα «Συμμαχίες» είναι Θεραπευτικό ή Προληπτικό / Υποστηρικτικό;

Τα προγράμματα «στήνονται» από ομάδα θεραπευτών του Κέντρου μας. Λειτουργούν με διαφοροποιημένη στόχευση ανάλογα με την ηλικία, τις ικανότητες και τις ανάγκες των συμμετεχόντων μελών. Σχεδιάζονται δύο τύποι προγραμμάτων:

α) προγράμματα με ψυχοεκπαιδευτικό χαρακτήρα και στόχο την πρόληψη σε παιδιά που λόγω ιδιοσυγκρασίας αντιμετωπίζουν μικρές δυσκολίες στην επικοινωνία τους

β) προγράμματα με θεραπευτικό χαρακτήρα και στόχο την αποκατάσταση σε παιδιά με περισσότερες δυσκολίες στον τομέα των κοινωνικών δεξιοτήτων και της επικοινωνίας.

Ποια είναι η σύνθεση των ομάδων στο πρόγραμμα «Συμμαχίες»;

Το πρόγραμμα εφαρμόζεται

Α. σε Συμμαχίες Συνομηλίκων

Ομάδες 2-6 ατόμων. Οργανώνονται ηλικιακά, σε 5 επίπεδα, συνήθως ως εξής:

• Προσχολική ηλικία (4-6 ετών)
• Σχολική ηλικία 1 (6-9 ετών)
• Σχολική ηλικία 2 (9-12 ετών)
• Εφηβική ηλικία 1 (12-15 ετών)
• Εφηβική Ηλικία 2 (15-18 ετών)

Β. σε Συμμαχίες Οικογένειας

Ομάδες οικογενειακής συμμετοχής (2-3 οικογένειες). Οργανώνονται με άξονα τις προσδοκίες και το επιθυμητό μέλλον, έτσι όπως προσδιορίζεται στο πλαίσιο κάθε οικογένειας που επιθυμεί μικρές αλλαγές στην καθημερινότητά της που θα βελτιώσουν την ποιότητα επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης ανάμεσα στα μέλη της.

Στις Συμμαχίες οικογένειας συμμετέχουν συνήθως 2-3 μαμάδες/μπαμπάδες και τα παιδιά τους. Εφόσον κριθεί σκόπιμο, συμμετέχουν (συστηματικά ή κατά περίσταση) στη Συμμαχία και τα αδέλφια των παιδιών.

Θα μπορούσε το παιδί μου να συμμετέχει στο πρόγραμμα «Συμμαχίες»;

«Συμμαχίες» κάθε ηλικίας και σύνθεσης συστήνονται σε τακτική βάση και λειτουργούν καθ’όλη τη διάρκεια του χρόνου. Η ένταξη ενός παιδιού σε Συμμαχία προϋποθέτει την αξιολόγησή του.

Πώς μπορώ να πάρω περισσότερες πληροφορίες;

Επικοινωνήστε μαζί μας.

Σύντομα νέο άρθρο
 

Πρόγραμμα θεραπείας Τραυλισμού για Παιδιά Σχολικής Ηλικίας

Τ ο   Π α ι δ ί   π ο υ   Τ ρ α υ λ ί ζ ε ι …

Χρήσιμες πληροφορίες για τον Δάσκαλο της Τάξης

Ο τραυλισμός δεν εμφανίζεται με τον ίδιο τρόπο σε κάθε ηλικία ούτε σε κάθε παιδί. Ως εκ τούτου, καλό θα ήταν να διαβάσετε ολόκληρο το φυλλάδιο προκειμένου να εντοπίσετε στοιχεία που σχετίζονται με το εκάστοτε παιδί. Οι περισσότερες συστάσεις ενδέχεται να αποβούν ευεργετικές για όλα τα παιδιά, βοηθώντας σας, τροποποιώντας τους χειρισμούς σας μέσα στην τάξη, να περιορίσετε τον κίνδυνο της περιθωριοποίησης του παιδιού που τραυλίζει.

Το μικρό παιδί

Πολλά μικρά παιδιά μιλούν δύσρυθμα κατά περιόδους, ιδιαίτερα όταν πιέζονται να επικοινωνήσουν με επάρκεια. Δεν υπάρχει κάποιο σαφώς προσδιορισμένο όριο, πέρα από το οποίο η φυσιολογική δυσρυθμία γίνεται τραυλισμός, ωστόσο υπάρχουν στοιχεία που μας επιτρέπουν να διαφοροποιήσουμε τις δύο περιπτώσεις:

• Η φυσιολογική δυσρυθμία είναι συνήθως χαλαρή επανάληψη τις περισσότερες φορές ολόκληρων λέξεων, είτε στην αρχή της φράσης είτε όταν το παιδί σκέφτεται πώς θα ολοκληρώσει τη φράση του. Ενδέχεται δε να εκδηλωθεί περισσότερο έντονα, όταν το παιδί είναι κουρασμένο, ενθουσιασμένο, ταραγμένο ή νευρικό.Οι υπόνοιες τραυλισμού γίνονται εντονότερες, όταν το παιδί κολλάει πολύ συχνά σε λέξεις, “τραβώντας” ή επαναλαμβάνοντας κομμάτια αυτών ή καταβάλλοντας μεγάλη προσπάθεια στο να τις ολοκληρώσει. Είναι επίσης ανησυχητικό, όταν το παιδί έχει επίγνωση και δείχνει να ενοχλείται από τις δυσρυθμίες αυτές.

Ωστόσο, είναι εξαιρετικά δύσκολο να πει κανείς με βεβαιότητα εάν ένα παιδί τραυλίζει ή όχι λόγω του ότι η ένταση και η συχνότητά του τραυλισμού ποικίλλουν από μέρα σε μέρα και από περίσταση σε περίσταση. Επομένως, σε κάθε περίπτωση, η καλύτερη αντιμετώπιση είναι η εξής:

Καταρχήν, συζητήστε για την ομιλία του παιδιού με τους γονείς του, προκειμένου να διαπιστώσετε, εάν αντίστοιχες δυσκολίες εκδηλώνονται και στο σπίτι. Εφόσον αυτό ισχύει, συζητήστε μαζί τους το ενδεχόμενο να επισκεφτούν έναν Λογοπεδικό. Εν συνεχεία, λάβετε υπόψη σας τους παρακάτω απλούς τρόπους, με τους οποίους γονείς και δάσκαλοι μπορούν να περιορίσουν την επικοινωνιακή πίεση που βιώνει ένα μικρό παιδί και έτσι να το βοηθήσουν, κατά το δυνατόν, στη ροή της ομιλίας του:

• Μιλήστε πολύ πιο αργά, έτσι ώστε όλα τα παιδιά να λάβουν το μήνυμα ότι υπάρχει άπλετος χρόνος. Η αργή ομιλία του δασκάλου ή του γονέα ενδέχεται να βοηθήσει έμμεσα αλλά αποτελεσματικά το παιδί που τραυλίζει, δίχως να χρειάζεται να εστιάζουμε την προσοχή μας στο συγκεκριμένο άτομο και το πρόβλημά του (ζητώντας, για παράδειγμα, συνεχώς από το ίδιο παιδί που τραυλίζει να μιλήσει πιο αργά).
• Προσπαθήστε να χαμηλώσετε εσείς στο επίπεδο του παιδιού όταν του μιλάτε, τόσο με τη φυσική έννοια (σκύβοντας) όσο και στο λόγο, μιλώντας του δηλαδή σε γλώσσα που εύκολα μπορεί να καταλάβει.
• Περιορίστε τις ερωτήσεις σας προς το παιδί. Προσπαθήστε να μην ρωτάτε. Εάν χρειάζεστε όντως πληροφορίες που μόνο το παιδί με τραυλισμό μπορεί να σας δώσει, διατυπώστε τες ως κλειστές ερωτήσεις, δίνοντας εσείς τις εναλλακτικές επιλογές που φαντάζεστε ότι ισχύουν: πχ. “το γεγονός αυτό συνέβη στην τάξη ή στην αυλή”. Διατυπώνοντας τις ερωτήσεις σας κατ’ αυτόν τον τρόπο, θα βοηθήσετε, πέραν του παιδιού με τραυλισμό, κάθε παιδί που ενδέχεται να δυσκολεύεται στο σχηματισμό προτάσεων, να επικοινωνήσει μαζί σας.
• Σχόλια σχετικά με τα συναισθήματα ή τα γεγονότα που προκάλεσαν την εκδήλωση του τραυλισμού στην προκειμένη περίπτωση ή απλώς ενέτειναν την εκδήλωσή του, βοηθούν το παιδί να έχει την αίσθηση ότι το καταλαβαίνουμε (πχ. “βλέπω ότι είσαι αρκετά εκνευρισμένος” ή “φαίνεται ότι το πόδι σου πονάει αρκετά”). Αντίθετα, σχόλια που αφορούν συγκεκριμένες λέξεις ή ήχους ομιλίας (π.χ. ηρέμησε και προσπάθησε να μου πεις τι έγινε), όσο καλοπροαίρετα κι αν είναι, δεν βοηθούν καθόλου.
• Υπάρχουν ορισμένες περιστάσεις που διευκολύνουν αρκετά την ροή της ομιλίας. Για παράδειγμα, η παράλληλη ομιλία δύο παιδιών (π.χ. να απαγγέλλουν κάτι μαζί), η παράθεση μιας οικείας αλληλουχίας όπως οι ημέρες της εβδομάδας ή οι αριθμοί κατά την αρίθμηση, το τραγούδι, η απαγγελία φράσεων με ρυθμό όπως παιδικά τραγουδάκια ή ποιήματα με ομοιοκαταληξία, η ομιλία που συνοδεύεται από κινήσεις ή χειρονομίες. Μερικές φορές, η δραματοποίηση (οι κινήσεις) επιτρέπει στο παιδί να μιλήσει με αυτοπεποίθηση και ευφράδεια. Τέτοιου τύπου δραστηριότητες ενδέχεται γενικά να βελτιώσουν την ροή ομιλίας του παιδιού με τραυλισμό, χωρίς να τραβήξουν την προσοχή του, να του επιβάλλουν κάποια ιδιαίτερη προσπάθεια ή καν το υποψιάσουν. Γενικά, γλωσσικό υλικό με το οποίο το παιδί είναι εξοικειωμένο και εμπίπτει στα πλαίσια των ικανοτήτων του περιορίζει το επικοινωνιακό άγχος και βελτιώνει την ροή της ομιλίας.
• Άλλες περιστάσεις πάλι περιορίζουν την ευφράδεια, όπως: να διακόπτεται κανείς ενώ μιλάει, να βιάζεται, να προσπαθεί να βρει κάποιο περιθώριο σιωπής για να μιλήσει ανταγωνιζόμενος άλλους σε μια ομαδική συζήτηση ή σε κάποιο μάθημα, να φοβάται τις συνέπειες του περιεχομένου του λόγου, να προσπαθεί να εκφράσει σύνθετες έννοιες, να χρησιμοποιεί λεξιλόγιο και συντακτικές δομές που δεν γνωρίζει καλά ή που μόλις έχει διδαχτεί. Καταγράφοντας κι εσείς τις δικές σας παρατηρήσεις για το παιδί που έχετε μπροστά σας (τι συνήθως ενισχύει ή πλήττει την ροή της ομιλίας του), θα μπορέσετε να καταλήξετε σε λειτουργικές ιδέες για να το βοηθήσετε περισσότερο ουσιαστικά.Πολλά παιδιά με τραυλισμό έχουν διαστήματα όπου ο λόγος τους ρέει δίχως κωλύματα. Τα διαστήματα αυτά παρέχουν μια εξαιρετική ευκαιρία για να αναπτυχθεί η ικανότητα της προφορικής επικοινωνίας. Αντίθετα, οι περίοδοι με έντονο τραυλισμό, είναι χρόνος για να σκεφτεί ό,τι το παιδί έχει κατακτήσει στην προφορική ομιλία και την ανάγνωση.
• Ορισμένα παιδιά χρειάζονται επιπλέον βοήθεια κατά την εκμάθηση της ανάγνωσης, καθώς η αβεβαιότητα για συγκεκριμένες λέξεις μπορεί να υποδαυλίσει τον τραυλισμό. Οι τεχνικές ανάγνωσης ενδέχεται να διευκολύνουν την ροή της ομιλίας, δίνοντας στο παιδί κάποιο πάτημα για να επιχειρεί τη χρήση νέων ή δύσκολων λέξεων.
• Τα παιδιά κάθε ηλικίας τείνουν να είναι περισσότερο ευφράδη όταν μιλούν για κάτι που εμπίπτει στα προσωπικά τους ενδιαφέροντα. Σημαντική βοήθεια (σε τυχόν παρουσιάσεις που καλούνται να κάνουν στα πλαίσια των εκπαιδευτικών τους υποχρεώσεων) προσφέρει στα παιδιά με τραυλισμό η ταυτόχρονη επίδειξη στο κοινό αυτού που έκαναν ή ανακάλυψαν ή η δυνατότητα χρήσης οπτικών μέσων κατά την παρουσίαση.
• Προσπαθήστε να μην αισθάνεστε αδικαιολόγητες ενοχές ή ανεπάρκεια όταν το παιδί παρουσιάζει έντονο τραυλισμό. Εάν καταφέρνετε να παραμένετε ήρεμος, ευγενικός και προσιτός, είναι σίγουρο ότι θα μπορέσετε να υποστηρίξετε το παιδί αυτό αποτελεσματικά, όσο αποτελεσματικά χειρίζεστε και τις υπόλοιπες κρίσεις στη σχολική καθημερινότητα. Εάν έχετε άγχος ή είστε νευρικός στις ‘δύσκολες’ στιγμές του τραυλισμού, αυτό ενδέχεται να μεταφερθεί και στο παιδί, επιβαρύνοντας την κατάσταση για το ίδιο αλλά και για εσάς.

Το μεγαλύτερο παιδί

Για τα μεγαλύτερα παιδιά, ο τραυλισμός, όταν υπάρχει, είναι εμφανής (έχει παρέλθει το πρώιμο εκείνο στάδιο όπου δύσκολα διακρίνεται η φυσιολογική δυσρυθμία από τον τραυλισμό). Το παιδί ενδέχεται να τραυλίζει εκδηλώνοντας προφανή φυσική ένταση (π.χ. τρεμάμενο σαγόνι ή μάτια που παίζουν) ή επιχειρώντας να συγκαλύψει την ένταση του προβλήματος, αποφεύγοντας συγκεκριμένους ήχους, λέξεις ή ακόμη και καταστάσεις ή τέλος προσπαθώντας να κρύψει το στόμα του ενόσω μιλάει. Εάν όντως συμβαίνει αυτό, συζητήστε τη δυσκολία με τους γονείς, έτσι ώστε οι χειρισμοί που θα επιλέξετε να είναι ανάλογοι με τους δικούς τους. Εάν το παιδί παρακολουθεί πρόγραμμα λογοθεραπείας, ο Λογοπεδικός του θα μπορέσει να σας ενημερώσει και να σας καθοδηγήσει αποτελεσματικά σε κάποιο πρόβλημα που ενδεχομένως να προκύπτει στην τάξη λόγω της δυσκολίας αυτής. Δεν υπάρχουν ‘κανόνες’ περί της συμμετοχής του παιδιού στις δραστηριότητες της τάξης, επομένως, όποτε είναι εφικτό, συζητήστε το εκάστοτε πρόβλημα με το ίδιο το παιδί. Γενικά, ο στόχος είναι το παιδί να συμμετέχει, κατά το δυνατόν, εξίσου με τα υπόλοιπα παιδιά, δίχως να αισθάνεται διαρκή πίεση από το φόβο του τραυλισμού και της γελοιοποίησης ενώπιον των συμμαθητών του.

Απάντηση ερωτήσεων

• Όταν απευθύνετε ερωτήσεις στην τάξη, προσπαθήστε να μην υποβάλλετε το παιδί που τραυλίζει σε μεγάλη αναμονή, η οποία αυξάνει το άγχος, άρα και τον τραυλισμό. Συζητήστε με το παιδί με ποιον τρόπο θα επιθυμούσε το ίδιο να συμμετάσχει σε ανοιχτές ερωτήσεις ή συζητήσεις που γίνονται στην τάξη. Βρείτε μαζί μια φόρμουλα που να το βοηθά.
• Τα παιδιά που τραυλίζουν χρειάζονται συνήθως περισσότερο χρόνο για να εκφράσουν τη σκέψη τους, επομένως, κατά τη διάρκεια του διαλόγου μέσα στην τάξη, φροντίστε να μιλάτε και εσείς πιο αργά, έτσι ώστε όλα τα παιδιά να λάβουν το μήνυμα ότι δεν υπάρχει λόγος βιασύνης.Πολλά παιδιά που τραυλίζουν χρησιμοποιούν κάποιες φορές τον τραυλισμό για να συγκαλύψουν κενά στις γνώσεις τους. Θα πρέπει, για το λόγο αυτό, να ενθαρρυνθούν να μιλούν στο δάσκαλό τους, όταν δεν καταλαβαίνουν ή δεν γνωρίζουν κάτι.
• Κατά τη διάρκεια του τραυλισμού, τα παιδιά αποσύρουν συχνά τη βλεμματική επαφή με το δάσκαλό τους. Ο δάσκαλος θα πρέπει να συνεχίσει να διατηρεί βλεμματική επαφή με το παιδί, όπως ακριβώς κάνει και με τα παιδιά που δεν τραυλίζουν, και όχι να απομακρύνει το βλέμμα του από αυτό.
• Η ολοκλήρωση από το δάσκαλο των φράσεων του παιδιού δεν βοηθά, αφού περιορίζει την αυτοπεποίθηση και αυξάνει την ματαίωση που ήδη νιώθει το παιδί, αλλά και προκαλεί σύγχυση και επιτείνει την δυσκολία, ειδικά εάν ο δάσκαλος επιλέξει λέξεις διαφορετικές από αυτές που το παιδί είχε την πρόθεση να χρησιμοποιήσει.
• Για όσα προβλήματα προκύπτουν κατά τη διάρκεια της σχολικής καθημερινότητας, εναλλακτικοί τρόποι χειρισμού θα πρέπει να αναζητούνται από κοινού με το παιδί, σε συζήτηση μαζί του.

Μεγαλόφωνη ανάγνωση

• Κατά την μεγαλόφωνη ανάγνωση ενώπιον της τάξης, το παιδί που τραυλίζει ενδέχεται να επιθυμεί να διαβάσει μαζί με κάποιο συμμαθητή του, καθώς κάτι τέτοιο ενισχύει την καλή ροή ομιλίας.
• Προσπαθήστε να ενθαρρύνετε την χαλαρή, αργή ανάγνωση, η οποία, εκτός από το παιδί με τραυλισμό, θα βοηθήσει και όσα παιδιά δυσκολεύονται στην ανάγνωση.
• Μπορεί να χρειαστεί να περάσετε σταδιακά – βαθμιαία στην ανάγνωση ενώπιον της τάξης, ξεκινώντας αρχικά από την ανάγνωση ενώπιον του δασκάλου ή άλλων ενηλίκων, και συνεχίζοντας με την ανάγνωση σε μικρές ομάδες. Όταν το παιδί αισθάνεται έτοιμο, μπορεί να επιχειρηθεί η ανάγνωση μπροστά στην τάξη.

Ατομική προσοχή

• Για το παιδί που τραυλίζει είναι συνήθως αρκετά δύσκολο να προσεγγίσει το δάσκαλο, για λόγους που αφορούν το μάθημα ή για κοινωνικούς λόγους. Εάν ο δάσκαλος μπορεί να διαθέτει λίγο προσωπικό χρόνο στο παιδί από καιρό σε καιρό, αυτό θα διευκολύνει την επικοινωνία στη σχολική τάξη.
• Το παιδί που τραυλίζει δεν αναλαμβάνει εύκολα πρωτοβουλία για συζήτηση με ενήλικες και ντρέπεται συνήθως να κουβεντιάσει για τον τραυλισμό του ή για προβλήματα που πιθανόν αντιμετωπίζει με τις εργασίες του λόγω του τραυλισμού. Εάν ο δάσκαλος μπορεί να βλέπει κάποιες στιγμές ιδιαιτέρως το παιδί, θα έχει την ευκαιρία να το γνωρίσει καλύτερα, να συζητήσει μαζί του το θέμα του τραυλισμού εκδηλώνοντας την απαραίτητη ευαισθησία και να διευκολύνει έτσι την μεταξύ τους επικοινωνία.
• Η αποτυχία στην προφορική επικοινωνία μπορεί να επισκιάσει κάθε άλλη επιτυχία του παιδιού και να περιορίσει την αυτοεκτίμησή του. Η αναγνώριση από το δάσκαλο της επιτυχίας ή της ικανότητας του παιδιού σε άλλους τομείς, θα ενισχύσει την αυτοεικόνα του και θα βοηθήσει στην αποδυνάμωση του τραυλισμού ως κεντρικού θέματος στη ζωή του παιδιού.
• Το πιο σημαντικό πράγμα, εντούτοις, είναι η απενοχοποίηση του παιδιού. Ο τραυλισμός δεν είναι δα και το χειρότερο πράγμα που μπορεί να κάνει κάποιος. Συζητώντας με προσοχή και ευαισθησία για τις δυσκολίες και τις δυνατότητες του παιδιού, πιθανά θα το βοηθήσουμε να μην αισθάνεται πλέον την ανάγκη να κρύψει τον τραυλισμό ως κάτι ‘εξαιρετικά κακό’ και, παραδόξως, αυτό θα βελτιώσει τη ροή της ομιλίας του. Όσο περισσότερο προσπαθούν τα παιδιά να συγκαλύψουν τον τραυλισμό τους, τόσο πιο έντονος γίνεται αυτός. Όσο λιγότερο ενοχλούνται, στεναχωριούνται και ντρέπονται με τον τρόπο που μιλούν, τόσο καλύτερα καταλήγουν να μιλούν.

Πειράγματα

Ένας από τους λόγους που κάνει τον τραυλισμό τόσο επώδυνο, είναι ότι εμφανίζεται πάντα κατά την κοινωνική συναλλαγή και πλήττει έτσι τις κοινωνικές μας συνευρέσεις και σχέσεις. Πολλοί άνθρωποι που τραυλίζουν αισθάνονται ντροπή για την ομιλία τους και ενδέχεται να είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι σε ενδεχόμενα σχόλια και πειράγματα άλλων, που αναπόφευκτα θα προκύψουν κάποια στιγμή σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό. Η ανοιχτή συζήτηση για το θέμα ανάμεσα στο δάσκαλο και το παιδί μπορεί να ενθαρρύνει μια πιο θετική αντίδραση του παιδιού στα εκάστοτε πειράγματα. Το καλύτερο είναι, βέβαια, ο εκπαιδευτικός να χειριστεί τα πειράγματα του τραυλισμού όχι σαν ιδιαίτερη περίπτωση, αλλά συμπεριλαμβάνοντάς τα σε συζητήσεις και δραστηριότητες που αφορούν γενικώς τα πειράγματα και τα ενοχλητικά σχόλια. Τέλος, είναι προτιμότερο να χειριστεί κανείς τα πειράγματα στην αρχή τους, πριν εξελιχθούν σε πρόβλημα, παρά να προσπαθήσει να αποκαταστήσει τις σχέσεις αφότου το παιδί έχει αισθανθεί την ταπείνωση του θύματος.

Ένα κλειστό παιδί, με λίγους φίλους, που τραυλίζει είναι περισσότερο ευάλωτο στα πειράγματα. Οτιδήποτε μπορεί να βοηθήσει ένα τέτοιο παιδί να κάνει και να διατηρήσει φίλους, είναι θεμιτό και θα πρέπει να επιχειρείται.

Η Λογοθεραπεία

Στις μέρες μας, η έμφαση που δίνεται στα σχολεία στην προφορική γλώσσα και την επικοινωνιακή ικανότητα, ενισχύει την πίεση που νιώθει το παιδί που τραυλίζει. Γι αυτό και κρίνεται σκόπιμη η επικοινωνία με κάποιον Λογοπεδικό. Ο Λογοθεραπευτής μπορεί επίσης να βοηθήσει σε περιπτώσεις που ο τραυλισμός εκδηλώνεται και περιορίζει την ικανότητα του παιδιού να αντεπεξέρχεται σε προφορικές ερωτήσεις ή εξετάσεις.

Ο Λογοπεδικός ενδέχεται συχνά να μην εργάζεται άμεσα με το παιδί, αλλά έμμεσα, μέσω των γονιών ή των ανθρώπων που το φροντίζουν. Πολλοί Λογοπεδικοί επικοινωνούν με δασκάλους σε σχολεία και συζητούν μαζί τους για τα παιδιά που έχουν δυσκολίες στην επικοινωνία.

Πηγή: Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ

Μ ύ θ ο ι     π ε ρ ί    Τ ρ α υ λ ι σ μ ο ύ

Τραυλισμός είναι η επανάληψη, η συνεχής προφορά μιας ή δύο συλλαβών ή το μπλοκάρισμα σε μία λέξη, στην προσπάθεια κάποιου να πει κάτι. Τα παιδιά που τραυλίζουν έχουν ιδιαίτερη δυσκολία στο ξεκίνημα της λέξης ή της πρότασης, έτσι ώστε επαναλαμβάνουν μέρη της λέξης, όπως γράμματα ή συλλαβές. Μερικές φορές ένα παιδί μπορεί να επαναλαμβάνει ήχους, συλλαβές, λέξεις ή και ολόκληρες φράσεις, να δίνει ιδιαίτερη έμφαση – διάρκεια σε ένα συγκεκριμένο ήχο μιας λέξης ή να ‘μπλοκάρει’ τελείως στην προσπάθειά του να βγάλει κάποιον ήχο.

Η διάγνωση και αποκατάσταση του τραυλισμού είναι έργο της λογοθεραπείας Ο λογοπεδικός είναι ο ειδικός που θα εκτιμήσει εάν πρόκειται όντως για τραυλισμό ή για δυσρυθμία (φυσιολογικό και αναμενόμενο εξελικτικό στάδιο στην γλωσσική ανάπτυξη ενός παιδιού, που εκδηλώνεται, περισσότερο ή λιγότερο έντονα στην πλειονότητα των παιδιών της προσχολικής ηλικίας, με συμπτωματολογία παρόμοια με αυτή του τραυλισμού).

Η λογοπεδική παρέμβαση κρίνεται επίσης αναγκαία, προκειμένου να διασαφηνιστεί τι ισχύει για τον τραυλισμό και τι όχι. Κι αυτό γιατί ακούγονται συχνά λανθασμένες απόψεις, όπως ότι:

• «Οι γονείς φταίνε για όλα»

Κανένας γονέας δεν ευθύνεται για τον τραυλισμό του παιδιού του. Ωστόσο, υπάρχουν πράγματα που οι γονείς και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας, μπορούν να κάνουν, για να βοηθήσουν το παιδί που τραυλίζει. Για παράδειγμα μπορούν να του προσφέρουν ένα πιο χαλαρό και λιγότερο αγχώδη τρόπο ζωής στο σπίτι, να μιλούν πιο αργά όταν απευθύνονται στο παιδί αλλά και στις μεταξύ τους συνομιλίες, να αφήνουν το παιδί να ολοκληρώνει τη σκέψη του όταν μιλά, να σταματούν λίγα δευτερόλεπτα πριν απαντήσουν σε κάποια ερώτησή του, να μη μιλάνε εκείνοι στη θέση του κ.τ.λ. Αντίθετα, οι δυσκολίες που το παιδί εκδηλώνει στο λόγο του επιβαρύνονται, εάν: κάποιος άλλος ολοκληρώνει τις προτάσεις του όταν αυτό δυσκολεύεται, το διακόπτουν ενώ μιλά, το προτρέπουν να μιλήσει πιο γρήγορα, οι συνομιλητές του μιλούν με γρήγορο ρυθμό και, γενικότερα, όταν ενθαρρύνεται ο έντονος, βιαστικός τρόπος ζωής στο σπίτι.

• «Ο τραυλισμός είναι κολλητικός»

Το «μικρόβιο» του τραυλίσματος δεν κυκλοφορεί στον αέρα ούτε κολυμπά στο νερό, έτσι ώστε να το «κολλάμε» αναπνέοντας, πίνοντας νερό ή ανταλλάσσοντας χειραψία. Η εκδήλωση προβλήματος τραυλισμού είναι πολύ πιο σύνθετο φαινόμενο.

• «Τραυλίζει επειδή μιμείται τον συμμαθητή του»

Δεν υπάρχει στη βιβλιογραφία περιστατικό τραυλισμού από μίμηση. Επιπλέον, οι λογοπεδικοί που εργάζονται με δεκάδες, εκατοντάδες άτομα που τραυλίζουν, παρά τη συχνή έκθεση τους στον τραυλισμό, ποτέ δεν αναφέρθηκε να «κόλλησαν» ή να ανέπτυξαν ανάλογο πρόβλημα. Ακόμη, στα περισσότερα παιδιά που ξεκινούν να τραυλίζουν, το πρόβλημα εκδηλώνεται δίχως τα παιδιά αυτά να έχουν ακούσει στο παρελθόν κάποιον να τραυλίζει. Άλλωστε δεν είναι καθόλου ευχάριστο να τραυλίζεις και ένα παιδί δεν θα επέλεγε ποτέ μια τέτοια συμπεριφορά με τη θέλησή του.

• «Τραυλίζει με πρόθεση. Άμα θέλει… δεν τραυλίζει»

Κανένα παιδί δεν επιλέγει τον τραυλισμό. Ωστόσο, είναι πιθανόν να υπάρξουν δύο εξαιρέσεις σ’ αυτόν τον κανόνα:

• ένα παιδί να τραυλίζει με πρόθεση στην προσπάθειά του να τραβήξει την προσοχή των γονιών του και,

• ένα παιδί να επιλέξει τον τρόπο αυτό, προκειμένου να φερθεί αντιδραστικά προς τους γονείς του, για κάποιο συγκεκριμένο λόγο.

Αυτές οι πιθανότητες βέβαια είναι αρκετά σπάνιες. Τίποτα δεν στηρίζει επιστημονικά την άποψη ότι ένα παιδί μπορεί να αρχίσει το τραύλισμα με πρόθεση. Αντίθετα, η κλινική εμπειρία δείχνει ότι εάν αυτά τα παιδιά ήταν σε θέση να κάνουν κάτι σκόπιμα, αυτό θα ήταν να μιλούν δίχως να τραυλίζουν!

• «Υπέστη μάλλον ψυχολογικό σοκ και γι’ αυτό τραυλίζει!»

Για τα περισσότερα παιδιά που τραυλίζουν, τόσο το ξεκίνημα της συμπεριφοράς αυτής όσο και το σταμάτημα της, φαίνεται να γίνεται σταδιακά. Το τραύλισμα σπάνια εμφανίζεται μετά από ένα ξαφνικό γεγονός – ψυχολογικό τραύμα. Περιστασιακά ίσως, κάποιο παιδί ενδέχεται να έχει βιώσει κάποιον σοβαρό τραυματισμό, φόβο ή μια αναπάντεχη εμπειρία λίγο πριν αρχίσει το τραύλισμα. Ωστόσο, αυτό είναι ιδιαίτερα σπάνιο· στην πραγματικότητα, τα περισσότερα παιδιά που βιώνουν τραυματικές εμπειρίες τέτοιου είδους, δεν ξεκινούν να τραυλίζουν.

Πηγή: Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ

Ο Ενήλικας που Τραυλίζει – Υπάρχει θεραπεία;

Φανταστείτε ότι βρίσκεστε για ώρα ‘στημένοι’ σε μια ατελείωτη ουρά στην εφορία και όταν (επιτέλους!) φτάνει η σειρά σας να μιλήσετε στον υπάλληλο … δεν σας βγαίνει λέξη! Φανταστείτε ότι οι άνθρωποι στην ουρά που σας ακολουθεί σάς κοιτούν σταθερά στα μάτια, με ανυπομονησία αλλά και με ανερχόμενη δυσφορία. Φανταστείτε και τα απορημένα μάτια της / του υπαλλήλου που καρτερικά περιμένει μία σας λέξη! Κι εσείς εκεί… παραμένετε εγκλωβισμένος σε μια σιωπή που φαίνεται να κρατά αιώνες. Ή, προσπαθείτε επανειλημμένα, αλλά μάταια, να αρθρώσετε τη λέξη κολλώντας και επαναλαμβάνοντας τον πρώτο φθόγγο, την ίδια συλλαβή, ξανά και ξανά χωρίς αποτέλεσμα!

Φανταστείτε την παραπάνω σκηνή με πρωταγωνιστή εσάς και προσπαθήστε να προσδιορίσετε τα συναισθήματά σας. Το πιθανότερο, θα είναι παρόμοια με αυτά που πολλές φορές βιώνει ο ενήλικας που τραυλίζει, όταν νιώθει ότι χάνει τον έλεγχο της ομιλίας του!

Αν επιχειρήσουμε να διερευνήσουμε το δυσερμήνευτο για πολλούς πρόβλημα του τραυλισμού, θα κατανοήσουμε ίσως καλύτερα τι συμβαίνει στο άτομο που αντιμετωπίζει τέτοιο πρόβλημα. Έτσι, ίσως κατορθώσουμε να απομυθοποιήσουμε τελικά τον τραυλισμό, που μάλλον δείχνει να είναι αρκετά… ‘μυστήριος’ με την πρώτη ματιά.

• Τι είναι τραυλισμός και πώς εκδηλώνεται;

Ο τραυλισμός είναι μια δυσκολία στη ροή της ομιλίας. Εκδηλώνεται με «κόλλημα/μπλοκάρισμα» στην αρχή ή τη μέση της λέξης, σαν επανάληψη συλλαβών ή σαν επιμήκυνση ήχων. Πιο συχνά εμφανίζεται στο ξεκίνημα μιας φράσης και μπορεί να συνοδεύεται από συσπάσεις του προσώπου ή του σώματος και αυξημένη μυϊκή ένταση. Είναι μια δυσκολία στη ροή της ομιλίας η οποία μπορεί να επηρεάζει σημαντικά την ευκολία με την οποία ο άνθρωπος επικοινωνεί. Μπορεί να τον οδηγεί στο να αλλάζει τα λόγια του, να αποφεύγει λέξεις πρόσωπα ή περιστάσεις, ακόμη και να παραιτηθεί από την επιθυμία του να επικοινωνήσει λεκτικά. Η προσπάθεια που κάνει το άτομο που τραυλίζει να σταματήσει ή να αποφύγει τον τραυλισμό προκαλεί έντονη ψυχολογική πίεση και πιθανώς μια αίσθηση ανεπάρκειας και ματαίωσης της επιθυμίας για επικοινωνία. Τα συναισθήματα που αναπτύσσονται σχετικά με τον τραυλισμό αποτελούν τα λεγόμενα εσωτερικά χαρακτηριστικά του, τα οποία, αυξανόμενα με το χρόνο, τον συντηρούν.

• Ποια είναι τα συνηθέστερα συμπτώματα του τραυλισμού;

Ερευνητές στο χώρο της λογοπεδικής αναφέρουν ότι υπάρχουν συμπτώματα στον τραυλισμό ορατά, που εκδηλώνονται ανοιχτά και μπορούμε να τα αντιληφθούμε εμείς οι υπόλοιποι, αλλά και συμπτώματα συγκαλυμμένα, που βιώνει αποκλειστικά το ίδιο το άτομο που τραυλίζει και τα οποία δεν είναι κατ’ ανάγκη γνωστά στους άλλους.

Τα έκδηλα συμπτώματα τραυλισμού, οι ‘κύριες’ συμπεριφορές ομαδοποιούνται στα ακόλουθα :

• φραγές ή μπλοκαρίσματα σε κάποιο φώνημα (π.χ. Κ……….αλημέρα)

• επαναλήψεις φωνημάτων (π.χ. Κα-κα-καλημέρα)

• επιμηκύνσεις φωνημάτων (π.χ. Καααλημέρα)

Κάθε άτομο που τραυλίζει έχει να αντιμετωπίσει, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, μέρος ή και το σύνολο της συμπτωματολογίας αυτής. Παράλληλα, στην προσπάθειά τους να αρθρώσουν ήχους, κάποια από τα άτομα που τραυλίζουν κάνουν συχνά συνοδευτικές χειρονομίες. Μπορεί να κάνουν κινήσεις με το κεφάλι τους, να χάσουν την επαφή των ματιών τους με τον συνομιλητή, να τρέμουν στις γνάθους ή στα χείλη. Στην καλύτερη των περιπτώσεων, ενδέχεται να μην έχουν κανένα συνοδό κινητικό σύμπτωμα.

Πέρα όμως από τα έκδηλα αυτά συμπτώματα, ο ενήλικας που τραυλίζει έχει επιπλέον να αντιμετωπίσει και τον ιδιαίτερο ψυχισμό του, που έχει διαμορφωθεί και εξελίσσεται με δεδομένο το πρόβλημα ροής στην ομιλία του. Τα ‘συγκαλυμμένα’ λοιπόν συμπτώματα του τραυλισμού αναφέρονται σε όλες εκείνες τις ψυχολογικές, συναισθηματικές καταστάσεις, στις στάσεις και πεποιθήσεις του ενήλικα που τραυλίζει. Όταν το άτομο ξεκινά να τραυλίζει – κι αυτό στην συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων συμβαίνει στην προσχολική, πρώτη παιδική ηλικία – πιθανόν δεν υποψιάζεται το μέγεθος του προβλήματος. Ο ενήλικας όμως με εμπειρία τραυλισμού τόσων ετών, έχει σίγουρα βιώσει πολλαπλές ματαιώσεις στην επικοινωνία του με τους άλλους. Έχει, κατά συνέπεια, αναπτύξει συναισθήματα και στάσεις αρνητικές γύρω από την λεκτική επικοινωνία. Φοβάται, αισθάνεται ντροπή, θυμό ή ενοχές όταν μιλά. Το συνηθέστερο συναίσθημα … ο φόβος! Φόβος που κάνει το άτομο να αποφεύγει κοινωνικές συναλλαγές που θεωρεί ‘επικίνδυνες’ ή ήχους και λέξεις που θεωρεί ‘δύσκολες’ στην άρθρωση. Φόβος που τον κάνει να προσφεύγει σε διάφορα ‘κόλπα’ ή επιπόλαιες τεχνικές όπως, για παράδειγμα, το να βάζει το ‘εεε’ μπροστά από την λέξη, να αντικαθιστά ‘δύσκολες’ λέξεις από άλλες, συνώνυμες, όταν μιλά και να προσπαθεί να αποφύγει την έκθεση του προβλήματος, να κρυφτεί καλύπτοντας το στόμα με το χέρι ή αποφεύγοντας οπτική επαφή.

Μήπως όμως τέτοια συναισθήματα, στάσεις και πεποιθήσεις γύρω από την επικοινωνία φτάνουν τελικά να γίνονται πιο επικίνδυνες από τα έκδηλα συμπτώματα του τραυλισμού; Μήπως το άτομο οδηγείται έτσι σε κοινωνική απομόνωση, κάτι που δεν θα συνέβαινε εάν απλά επαναλάμβανε συλλαβές ή κολλούσε σε λέξεις ή ήχους; Το πρόβλημα των αρνητικών συναισθημάτων καταλήγει, στις περισσότερες περιπτώσεις, να αποκτά διαστάσεις ευρύτερες από ό,τι όλοι έχουμε στο μυαλό μας όταν ακούμε την λέξη ‘τραυλισμός’.

Ωστόσο, η απομόνωση δεν είναι η μόνη λύση. Υπάρχει μία ακόμη λύση, λιγότερο σκληρή και περισσότερο συμβατή με την ευτυχία και την καλή ψυχική υγεία του ατόμου: Η κοινοποίηση του ‘μυστικού’. Το ‘άνοιγμα’ στους άλλους. Η παραδοχή του προβλήματος. Το γκρέμισμα του γυάλινου τοίχου. Αυτό είναι ίσως το μόνο αντίδοτο στην ένταση και το άγχος που βιώνει το άτομο που τραυλίζει όταν καλείται να μιλήσει…

Το να αρχίσεις να συζητάς με άλλους μία δυσκολία είναι βεβαίως δύσκολο εγχείρημα για κάποιον που φρόντιζε επιμελώς, για χρόνια ολόκληρα, να αποφεύγει την έκθεση στους άλλους, να κρύβεται! Χρειάζεται θάρρος, τόλμη και αποφασιστικότητα για να δηλώσει κανείς ευθαρσώς ότι τραυλίζει. Κι ας φαντάζει κάτι τέτοιο σε εμάς τους υπόλοιπους τόσο απλό, σαν την στρουθοκάμηλο που της ζητάς να βγάλει επιτέλους το κεφάλι από την άμμο, αφού μάταια προσπαθεί έτσι να κρυφτεί!

• Σε τι ποσοστό εμφανίζεται ο τραυλισμός στους ενήλικες;

Ανεξάρτητα από την κοινωνική τάξη, ευφυΐα, επάγγελμα ή ηλικία, εμφανίζεται με συχνότητα 1% του συνολικού πληθυσμού, σε πρόσωπα και των δύο φύλων, σε αναλογία ανδρών – γυναικών 4 προς 1.

• Υπάρχει θεραπεία για τον ενήλικα που τραυλίζει;

Παρότι δεν υπάρχει θεραπεία με την έννοια της ίασης, το πρόσωπο που τραυλίζει μπορεί να τροποποιήσει τον τραυλισμό του σε έναν ελεγχόμενο, εύκολο και αποδεκτό τρόπο ομιλίας και να ελέγχει τα συναισθήματά του σχετικά με αυτόν. Τα αποτελέσματα, μεταξύ άλλων είναι: εξαιρετικά σημαντική αύξηση της ευφράδειας, μείωση της συχνότητας και έντασης των στιγμών του τραυλισμού, ευκολότερη επικοινωνία, θετική αλλαγή στον τρόπο της επικοινωνίας και στο ρόλο που το πρόσωπο που τραυλίζει έχει στην επικοινωνία, ευκολότερη συναναστροφή με τους άλλους ανθρώπους.

• Ο τραυλισμός επανεμφανίζεται μετά την θεραπεία;

Ναι. Ο τραυλισμός ενδέχεται να επανεμφανιστεί μετά την θεραπεία, συνήθως όμως σε πολύ μικρότερη ένταση και συχνότητα και με άλλα ηπιότερα χαρακτηριστικά. Συνήθως θεραπεία συντήρησης ή ολιγόχρονη επαναληπτική θεραπεία βοηθά στη διατήρηση της καλής ομιλίας.

• Υπάρχουν διαφορετικά είδη θεραπείας;

Ο τραυλισμός κάθε ανθρώπου είναι διαφορετικός. Υπάρχουν διαφορετικές θεραπευτικές προσεγγίσεις που ταιριάζουν σε διαφορετικά πρόσωπα. Ο θεραπευτής είναι αυτός που αξιολογεί το κάθε περιστατικό και σχεδιάζει το κατάλληλο πρόγραμμα αποκατάστασης.

Πηγή: Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ

Έφηβοι και νέοι που τραυλίζουν

Απαντήσεις σε Ερωτήματα

Θ υ μ ή σ ο υ …

• «Μην ανησυχείς γι΄ αυτό, θα μεγαλώσεις και θα το ξεπεράσεις…’
• «Ξέχασέ το και χαλάρωσε…»
• «Μίλα αργά, πάρε βαθιά ανάσα…»
• «Έχε εμπιστοσύνη στον εαυτό σου…»

Σου θυμίζουν τίποτα;

Εύκολα δίνει κανείς συμβουλές, ειδικά όταν πρόκειται για πρόβλημα που ο ίδιος δεν έχει αντιμετωπίσει ποτέ. Όσο καλοπροαίρετες και να είναι οι συμβουλές αυτές, πολύ σπάνια μπορεί να τις ακολουθήσει το άτομο που βιώνει μια πραγματική δυσκολία.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή:

• Τι είναι Τραυλισμός;
• Ποια η αιτία που τον προκαλεί;
• Υπάρχει θεραπεία;
• Τι μπορείς πραγματικά να κάνεις για να βελτιώσεις την ομιλία σου;

Όσο περισσότερα γνωρίζεις για τον Τραυλισμό και τους τρόπους με τους οποίους σε επηρεάζει, τόσο ευκολότερα και αποτελεσματικότερα θα επιλύσεις πολλά από τα προβλήματα που έχουν σχέση με αυτόν.

Τι είναι Τραυλισμός;

Τραυλισμός είναι η μη επιθυμητή επανάληψη, επιμήκυνση ή μπλοκάρισμα που διαταράσσει την φυσιολογική ροή της ομιλίας.

Αυτή η συμπεριφορά προκαλεί μια σειρά αρνητικών συναισθημάτων: το αίσθημα της ντροπής, τον φόβο και την ένταση, την έλλειψη εμπιστοσύνης στον εαυτό σου και το αίσθημα του εκνευρισμού. Ξέρεις ακριβώς τι θέλεις να πεις και συχνά αισθάνεσαι πως είναι κάτι πολύ σημαντικό αλλά παρ΄ όλες τις προσπάθειες, οι λέξεις δεν βγαίνουν ομαλά, φυσιολογικά..

Πότε εμφανίζεται ο Τραυλισμός;

Συνήθως αρχίζει μεταξύ 3 και 5 χρόνων, πιο σπάνια μεταξύ 5 και 9 χρόνων και καμιά φορά στην εφηβεία (γύρω ή μετά τα 13 χρόνια).

Ποιους επηρεάζει – Γιατί εμένα;

Ο Τραυλισμός είναι πολύ παλιά διαταραχή λόγου και ομιλίας. Αναφέρεται ακόμη και στην Βίβλο: ‘Και η γλώσσα των ανθρώπων που Τραυλίζουν θα μπορέσει να μιλήσει ομαλά…’ (Ησαΐας 32:4). Έχει εμφανισθεί σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης και επηρεάζει τους πάντες: πλούσιους, φτωχούς, ανθρώπους ιδιαίτερα ευφυείς και άλλους με μαθησιακές δυσκολίες.

Υπάρχουν πολλοί διάσημοι και σημαντικοί άνθρωποι που τραύλιζαν:

Ο Βασιλιάς Γεώργιος VI, ο WinstonChurchill, η MerlinMonroe, ο FrankieHowerd, είναι μερικοί από αυτούς. Ένα ποσοστό 5% όλων των παιδιών θα τραυλίσουν κάποια στιγμή – ποσοστό Αναπτυξιακού Τραυλισμού. Το 4% θα το ξεπεράσει με ή χωρίς βοήθεια και γύρω στο 1% των ενηλίκων θα συνεχίσουν να τραυλίζουν. Ενδιαφέρον είναι ότι εμφανίζεται 4 φορές πιο συχνά σε αγόρια απ΄ ό,τι σε κορίτσια.

Ποιες αιτίες τον προκαλούν;

Πολλοί άνθρωποι που τραυλίζουν, αφιερώνουν πολύ χρόνο προσπαθώντας να βρουν το γιατί τραυλίζουν. Ίσως πιστεύουν, ότι αν βρουν την απάντηση σ΄ αυτή την ερώτηση θα θεραπευτούν. Δυστυχώς αυτό δεν είναι δυνατόν. Το μόνο που καταφέρνουν είναι να στρέφουν την προσοχή τους στο παρελθόν αντί για το παρόν.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν υπάρχει μόνο μία αιτία. Ο Τραυλισμός είναι πολυπαραγοντικός: ενεργοποιείται από πολλούς παράγοντες που επηρεάζουν ένα άτομο την ίδια χρονική περίοδο. Αυτοί οι παράγοντες μπορεί να είναι σωματικοί, συναισθηματικοί ή αποτέλεσμα εξωτερικών επιρροών, όπως το σχολείο, οι γονείς κ.τ.λ.

Ο Τραυλισμός είναι συχνά κληρονομικός. Ίσως μπορείς εύκολα να εντοπίσεις έναν από τους γονείς, παππού, γιαγιά ή άλλον συγγενή που τραυλίζει, ίσως όμως και να μην υπάρχει άλλο άτομο με αντίστοιχες δυσκολίες στην ευρύτερη οικογένειά σου.

Πολλές μελέτες αναζητούν την πιθανή ύπαρξη οργανικής αιτίας. Υπάρχουν στοιχεία για παράδειγμα, ότι κάποιοι άνθρωποι που τραυλίζουν έχουν δυσκολία στον συντονισμό των μυών που είναι υπεύθυνοι για την ομιλία και χρειάζονται πιο πολλή ώρα για να μιλήσουν. Αυτό βοηθά να καταλάβουμε κάτι που μπορεί να το έχεις ήδη ανακαλύψει, ότι όσο πιο αργά μιλάς τόσο πιο πιθανό είναι να μην τραυλίσεις.

Δεν είναι αλήθεια ότι ο Τραυλισμός προκαλείται από άγχος – οι άνθρωποι που τραυλίζουν δεν είναι πιο αγχωμένοι από τους υπόλοιπους. Ωστόσο, μπορεί να έχουν πιο έντονο φόβο από άλλους σε κάποιες περιστάσεις που απαιτείται να μιλήσουν.

Δεν υπάρχει λοιπόν μία μόνο αιτία για τον τραυλισμό. Ερευνητές και θεραπευτές συμφωνούν ότι στην παιδική ηλικία το κλειδί του προβλήματος μπορεί να είναι ένας συνδυασμός παραγόντων που αφορά την εξελισσόμενη ικανότητα του παιδιού για ομιλία με ευφράδεια, σε συνδυασμό με τις απαιτήσεις που επιβάλλουν οι εξωτερικοί παράγοντες. Στην περίπτωση όμως ενός εφήβου ή ενός νέου ενήλικα που Τραυλίζει, η αρχική αιτία δεν έχει ιδιαίτερη σημασία. Το βασικό θέμα είναι τι μπορείς να κάνεις γι΄ αυτό…

Εφηβεία και Τραυλισμός – Διπλό Πρόβλημα;

Για πολλούς ανθρώπους οι αναμνήσεις των δύσκολων χρόνων της εφηβείας δεν είναι ευχάριστες: διαφωνίες, ενόχληση και εκνευρισμός. Προσπάθειες για ανεξαρτησία και συγχρόνως απόπειρες χειρισμού των σωματικών και πνευματικών αλλαγών που επιβάλλει η σεξουαλική ανάπτυξη και η ενασχόληση με το άλλο φύλο.

Σε αυτό το στάδιο ανάπτυξης αρχίζει κανείς να αναγνωρίζει τα προτερήματα και τα ελαττώματά του. Νέες εμπειρίες με γονείς, φίλους, συμμαθητές ή δασκάλους συμβαίνουν κάθε μέρα και επηρεάζουν την αυτοεκτίμηση. Τα πράγματα γίνονται πολύ πιο δύσκολα αν, επιπλέον των άλλων, υπάρχει και τραυλισμός. Πολύ συχνό στην περίοδο της εφηβείας είναι το δίλημμα: ‘Διάλεξα να αποφύγω αυτήν την περίσταση επειδή τραυλίζω ή επειδή είμαι στην εφηβεία;’ Όλα μπερδεύονται και δυσκολεύουν. Το συνηθέστερο είναι να αποδώσουμε όλη την ευθύνη στον τραυλισμό – αν και δεν είναι αυτός πάντα η αιτία.

Ας το συζητήσουμε…

Κανείς δεν σου αναφέρει τον τραυλισμό κι εσύ αποφεύγεις να το κουβεντιάζεις. Η σιωπή για τον τραυλισμό αρχίζει στην παιδική ηλικία. Οι γιατροί και άλλοι καλοπροαίρετοι άνθρωποι συχνά προτείνουν στους γονείς ‘αδιαφορήστε και θα σταματήσει’. Οι γονείς πάλι συνήθως πιστεύουν ότι ‘αν συζητήσουμε για τον τραυλισμό θα είναι χειρότερα’. Ωστόσο όσο νωρίτερα αντιμετωπιστεί το πρόβλημα τόσο πιο πολλές πιθανότητες έχει να ξεπεραστεί.

Στη διάρκεια της παιδικής σου ηλικίας πολλά προβλήματα πρέπει να συζητήθηκαν ανοιχτά – εκτός ίσως από τον τραυλισμό. Συχνά οι άνθρωποι κάνουν σαν να μη συμβαίνει τίποτα. Εσύ συνεχώς αγωνίζεσαι να αποφύγεις να το κάνεις – κάνοντάς το συχνά χειρότερο, από την αγωνία σου να το κρύψεις.

Μπορεί φυσικά αυτή η σιωπή να προκύπτει για να αποφευχθεί η αμηχανία. Εσύ δεν μιλάς επειδή πιστεύεις ότι οι άλλοι δε θέλουν να το συζητήσουν και αυτοί δεν μιλούν επειδή πιστεύουν ότι εσύ δε θέλεις να το συζητήσεις. Ωστόσο, όταν δεν έχεις τη δυνατότητα να συζητήσεις ένα πρόβλημα με κάποιον, το πρόβλημα διογκώνεται.

Τι μπορείς να κάνεις;

Ο βασικός στόχος είναι να πάψει ο τραυλισμός να αποτελεί μυστήριο. Μπορείς να έρθεις σε επαφή με έναν λογοπεδικό στην περιοχή σου ώστε να μπορέσεις να κατανοήσεις καλύτερα και να μάθεις να αντιμετωπίζεις την κατάσταση.

Θεραπεία

Δεν υπάρχει καμία εγγυημένη θεραπεία για τον τραυλισμό. Όμως η θεραπεία θα:

• σε βοηθήσει να μάθεις για τον εαυτό σου, τον τραυλισμό σου και τις επιπτώσεις που έχουν αυτά στη ζωή σου, έτσι ώστε να πάρεις αποφάσεις για το πρόβλημά σου και να το αντιμετωπίσεις όπως νομίζεις καλύτερα βοηθώντας τον εαυτό σου να πετύχει τους μελλοντικούς του στόχους

• βοηθήσει εσένα και τους γονείς σου να αντιμετωπίσετε καλύτερα τις δυσκολίες στην ομιλία σου και τη γενικότερή σου εξέλιξη και ωρίμανση

• διαπραγματευτεί θέματα που έχουν να κάνουν με το σχολείο, τους δασκάλους και τους φίλους. Θα σε βοηθήσει να καταλάβεις τα προβλήματα που μπορεί να έχουν αυτοί με τον τραυλισμό σου και να αποκτήσεις στρατηγικές που θα βελτιώσουν την εμπιστοσύνη σου στον τρόπο που θα τους αντιμετωπίζεις

• σου παρουσιάσει διάφορες τεχνικές ομιλίας για να δεις ότι κάποιες από αυτές μπορούν να διδαχτούν και να χρησιμοποιηθούν με επιτυχία στην καθημερινή ζωή

Ο τραυλισμός είναι ένα πρόβλημα που επηρεάζει όλες τις πλευρές της ζωής σου. Γι αυτό η λογοθεραπεία πρέπει να ασχοληθεί με κάθε πλευρά: να σε βοηθήσει να βοηθήσεις τον εαυτό σου και να αποκτήσεις εμπιστοσύνη, κοινωνικότητα, αυτό-επίγνωση και τεχνικές επίλυσης προβλημάτων.

Τι πρέπει να κάνεις και τι όχι (Συμβουλές από μια ομάδα νέων ανθρώπων που τραυλίζουν):

Πηγή: Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ

To παιδί που τραυλίζει: Οδηγίες για Γονείς που θέλουν να Βοηθήσουν

Θ υ μ η θ ε ί τ ε ότι:

Ø οι δισταγμοί και οι επαναλήψεις είναι αρκετά φυσιολογικά στοιχεία στον πρώιμο λόγο ενός παιδιού προ-σχολικής ηλικίας. Τέτοια συμπτώματα μπορεί να διαρκέσουν κάποιο χρονικό διάστημα.

Ø Σε κάποια παιδιά, οι ίδιοι δισταγμοί και επαναλήψεις ενδέχεται να μετεξελιχθούν σε παγιωμένο τραυλισμό, μια από τις πιο επώδυνες διαταραχές στη ροή της ομιλίας.

Ø Η αποτελεσματική θεραπεία του τραυλισμού εξαρτάται από την έγκαιρη συμβουλή του λογοθεραπευτή. Η λογοθεραπευτική παρέμβαση πρέπει να αρχίζει σχετικά σύντομα μετά την εμφάνιση του προβλήματος και οι γονείς πρέπει να εμπλακούν ουσιαστικά και να έχουν ενεργή συμμετοχή στο θεραπευτικό πρόγραμμα.

Ø Κατανοώντας λεπτομερώς την δυσκολία του παιδιού θα μπορέσετε να του συμπεριφερθείτε με τρόπο που θα το βοηθήσει να ξεπεράσει την δυσκολία αυτή.

Γι’ αυτό:

• Προσπαθείτε να μην δείχνετε ανυπόμονοι ή ενοχλημένοι από τον τρόπο της ομιλίας του παιδιού σας. Αποδεχτείτε τα κομπιάσματα. Αντιδράστε με τον ίδιο τρόπο είτε το παιδί μιλά φυσιολογικά είτε τραυλίζει. Μην εστιάζετε την προσοχή σας στις επαναλήψεις των συλλαβών που κάνει το παιδί σας, ούτε στους μορφασμούς, που πιθανόν τις συνοδεύουν. Δείξτε στο παιδί σας, με τον τρόπο σας, τις εκφράσεις του προσώπου σας, την γλώσσα του σώματός σας και τις πράξεις σας, ότι προσέχετε αυτό που σας λέει – και όχι τον τρόπο με τον οποίο σας το λέει. Διατηρείτε οπτική επαφή, μην δείχνετε ανήσυχοι στο άκουσμα της δυσκολίας. Περιμένετε υπομονετικά και φυσικά έως ότου το παιδί σας ολοκληρώσει την φράση / τις φράσεις του. Έτσι θα μειώσετε σημαντικά το άγχος του παιδιού σας
• Μην κάνετε παρατηρήσεις όπως: «μίλα πιο αργά», «χαλάρωσε»,«πάρε βαθιά ανάσα», «ηρέμησε» ή «σκέψου πρώτα τι θέλεις να πεις». Τέτοιες συμβουλές δεν παρέχουν καμία μακροπρόθεσμη βοήθεια στο παιδί κι ας φαίνεται ότι μπορεί και ‘διορθώνουν’ τα κομπιάσματα βραχυπρόθεσμα. Προσπαθήστε να μιλάτε εσείς ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ αργά, χωρίς βιασύνη – αλλά όχι τόσο αργά που να φαίνεται αφύσικο! Μιλάτε στο παιδί χωρίς βιασύνη και κάνοντας συχνές παύσεις. Περιμένετε λίγα δευτερόλεπτα (3-4) αφού το παιδί τελειώσει το λόγο του προτού εσείς αρχίσετε να μιλάτε (αυτό βοηθάει στην επιβράδυνση του γενικού ρυθμού της συνομιλίας). Ο δικός σας αργός, ήρεμος τρόπος ομιλίας θα είναι πολύ πιο αποδοτικός από οποιαδήποτε άσκηση κριτικής ή συμβουλή όπως «μίλα πιο αργά» ή «προσπάθησε πάλι πιο αργά»
• Δίνετε αρκετό χρόνο στο παιδί σας να μιλά χωρίς να το διακόπτετε. Όσο κι αν παρασύρεστε να ολοκληρώνετε τις προτάσεις ή να συμπληρώνετε τις λέξεις του για να το βοηθήσετε όταν δυσκολεύεται, μην το κάνετε. Μην μιλάτε εκ μέρους του παιδιού σε συζητήσεις με άλλα πρόσωπα. Μην δείχνετε ανήσυχοι όταν το παιδί μιλάει μπροστά σε κόσμο και τραυλίζει
• Βοηθήστε όλα τα μέλη της οικογένειας στο σπίτι να μάθουν να μιλούν με την σειρά και να ακούν. Ίσως θα πρέπει να βρεθείτε πολλές φορές στο ρόλο του «τροχονόμου» σε μια οικογενειακή συζήτηση ώστε να οργανώσετε την σειρά των συμμετεχόντων. Όλα τα παιδιά και ειδικότερα αυτά που τραυλίζουν, βρίσκουν ότι είναι ευκολότερο να μιλούν όταν δεν τα διακόπτουν συχνά και όταν έχουν την προσοχή του συνομιλητή τους
• Μειώστε τον αριθμό των ερωτήσεων που απευθύνετε στο παιδί σας. Τα παιδιά μιλούν με μεγαλύτερη ελευθερία όταν εκφράζουν τις δικές τους ιδέες απ’ ό,τι όταν απαντούν στις ερωτήσεις ενός ενήλικα. Αντί να ρωτάτε, απλά σχολιάζετε τα όσα σας είπε το παιδί, δείχνοντάς του με τον τρόπο αυτό ότι το ακούσατε με προσοχή.
• Μιλάτε καθαρά, με απλές, μικρές προτάσεις. Μην βομβαρδίζετε το παιδί σας με λόγια.
• Σιγουρευτείτε ότι το παιδί σας ξεκουράζεται αρκετά με ύπνο, τρώει καλά και γυμνάζεται / εκτονώνεται. Θέστε σε ισχύ ένα σταθερό ημερήσιο πρόγραμμα που να εξασφαλίζει στο παιδί σας αρκετό χρόνο για ύπνο (μεσημέρι και βράδυ), μια ευχάριστη ώρα φαγητού χωρίς χρονική ή άλλη πίεση καθώς και αρκετό χρόνο για παιχνίδι. Υποστηρίξτε το παιδί να συνηθίσει να ακολουθεί το πρόγραμμά του, χωρίς άγχος και πίεση.
• Προσπαθήστε να μειώσετε πιθανές εντάσεις μεταξύ μελών της οικογένειας στο σπίτι.
• Δείξτε στο παιδί ότι το αγαπάτε γι’ αυτό που είναι. Τονίστε θετικές πτυχές του εαυτού του και επιβραβεύστε τα μικρά αλλά σημαντικά επιτεύγματά του. Μειώστε την κριτική σας απέναντι στο παιδί που τραυλίζει. Χρησιμοποιήστε τον έπαινο, την ενθάρρυνση και την επιβράβευση αρκετά συχνά, σε όλο το διάστημα της αποκατάστασης.
• Μην έχετε την απαίτηση το παιδί σας να συμπεριφέρεται σαν ένας «μικρός ώριμος άνθρωπος» σε οτιδήποτε κάνει.
• Μην πιέζετε το παιδί να αλλάξει χέρι, εάν χρησιμοποιεί περισσότερο το αριστερό σε δραστηριότητες, στο σχέδιο ή την γραφή
• Αποφεύγετε σοκολάτες, κόκα κόλα και ζάχαρη στην δίαιτα του παιδιού σας. Εάν εκτιμάτε ότι το καθημερινό πρόγραμμα του παιδιού είναι ιδιαίτερα «βαρύ» και «επίπονο» για εκείνο, μπορείτε να προσθέσετε κάποιες πολύ-βιταμίνες, σε συνεννόηση με τον / την Παιδίατρό σας.
• Ενημερώστε το παιδί σας πότε βγαίνετε έξω και πότε επιστρέφετε
• Εάν το παιδί αγαπάει τα ζώα και εσείς τα ανέχεστε, θα μπορούσατε να του αναθέσετε ένα κατοικίδιο, το οποίο θα φροντίζει το ίδιο το παιδί.
• Ως γονείς, φροντίστε να έχετε ομοφωνία σε αυτά που επιτρέπετε και σε αυτά που απαγορεύετε. Μην δημιουργείτε αντιφάσεις ανάμεσα στους τρόπους διαπαιδαγώγησης που χρησιμοποιείτε. Θέστε σταθερούς και προ-συμφωνημένους «κανόνες». Εάν το παιδί λειτούργησε εκτός κανόνα θα πρέπει να υποστεί την συνέπεια των πράξεών του. Η συνέπεια αυτή καλό θα ήταν να δείχνει «φυσική» και «λογική» και όχι να αποτελεί μια αυθαίρετη τιμωρία. Παραμένετε ήρεμοι όταν υποστηρίζετε το παιδί να δεχτεί την «φυσική» και «λογική» συνέπεια της πράξης του. Αποφεύγετε τον φυσικό εξαναγκασμό.
• Αφιερώστε λίγα λεπτά σε καθημερινή βάση στη διάρκεια των οποίων θα δίνετε την αμέριστη προσοχή σας στο παιδί. Κατά το χρονικό αυτό διάστημα, αφήστε το παιδί να επιλέξει τι θα ήθελε να κάνει. Αφήστε το να σας καθοδηγήσει σε δραστηριότητες και να αποφασίσει το ίδιο εάν θα μιλήσει ή όχι. Όταν μιλάτε εσείς κατά τη διάρκεια αυτού του «ειδικού χρόνου», να χρησιμοποιείτε αργό και ήρεμο τρόπο ομιλίας, με πολλές παύσεις. Αυτό το ήσυχο και ήρεμο χρονικό διάστημα μπορεί να αποτελέσει την βάση για μια ουσιαστική και θεραπευτική ανάπτυξη εμπιστοσύνης μεταξύ σας. Παρατηρήστε τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδράτε με το παιδί σας. Προσπαθήστε να αυξήσετε τα χρονικά εκείνα διαστήματα κατά τα οποία δίνετε στο παιδί σας το μήνυμα ότι το ακούτε και ότι έχει πολύ χρόνο στη διάθεσή του για να μιλήσει. Προσπαθήστε να μειώσετε την κριτική, τον γρήγορο τρόπο ομιλίας, τις παρεμβάσεις, τις ερωτήσεις

Πάνω από όλα δώστε στο παιδί σας να αντιληφθεί ότι το αποδέχεστε όπως είναι. Ο δικός σας αργός, ήρεμος τρόπος ομιλίας και τα πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε το παιδί να αναπτύξει αυτοπεποίθηση ως ομιλητής, μπορούν να του αυξήσουν την ευχέρεια στην ομιλία και να μειώσουν τον τραυλισμό. Η υποστήριξη αυτή προς το παιδί, είτε τραυλίζει είτε όχι, είναι πολύ σημαντική και αποτελεσματική.

Πηγή: Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ

Ο Τραυλισμός στην προσχολική ηλικία

Πληροφορίες γα γονείς

Περίπου 1 στα 20 παιδιά ηλικίας 2 – 5 ετών (ποσοστό δηλαδή περίπου 5% των παιδιών της ηλικίας αυτής) ξεκινά να τραυλίζει. Μεγαλύτερο ακόμη ποσοστό παιδιών (περίπου 20%) αντιμετωπίζει φυσιολογική δυσχέρεια στη ροή της ομιλίας.

Ο τραυλισμός είναι πολυπαραγοντική δυσκολία ως προς την αιτιολογία του και στο να ξεκινήσει ένα παιδί να τραυλίζει συμβάλλουν οργανικοί, γλωσσικοί, συναισθηματικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες. Γνωρίζουμε ωστόσο καλά πλέον ότι οι γονείς ΔΕΝ προκαλούν τραυλισμό. Τα 3 από τα 4 παιδιά που εμφανίζουν εξελικτικό τραυλισμό και εκδηλώνουν δυσροές στην ομιλία τους, ξεπερνούν την φάση αυτή μέσα σε μερικές εβδομάδες ή μήνες. Συνηθέστερα ο παροδικός αυτός τραυλισμός ξεπερνιέται μέσα σε ένα εξάμηνο από την αρχική του εκδήλωση.

Είναι σίγουρα οδυνηρό για μας τους γονείς να ακούμε το παιδί μας ΞΑΦΝΙΚΑ να αρχίσει τραυλίζει, ενώ πριν μιλούσε ‘καθαρά’. Μερικές μάλιστα φορές το παιδί μπορεί να ‘κολλήσει’ έντονα στην προσπάθειά του να μιλήσει. Αυτό μπορεί να μας γεμίζει δυσάρεστα συναισθήματα όπως ανησυχία, απογοήτευση, θλίψη… Κατά περιόδους η ομιλία του παιδιού δείχνει να βελτιώνεται ή να χειροτερεύει. Ο τραυλισμός κάνει μικρές ή μεγάλες διακυμάνσεις και δεν είναι ποτέ σταθερός.

Για τα παιδιά που δείχνουν να χρειάζονται βοήθεια ώστε να το ξεπεράσουν, γνωρίζουμε ότι η λογοθεραπεία είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική πριν την ηλικία των 6 ετών. Ανεξάρτητα με το εάν ή όχι ένα παιδί χρειάζεται λογοθεραπεία, οι ακόλουθες συμβουλές σίγουρα το βοηθούν στην φάση αυτή:

1. Δείχνουμε ενδιαφέρον σε αυτό που μας λέει το παιδί, στο περιεχόμενο δηλαδή του μηνύματος και όχι στο πως μας το λέει, στη ροή δηλαδή της ομιλίας που μπορεί να είναι δυσχερής. Προσπαθούμε να διατηρούμε οπτική επαφή με το παιδί κατά την διάρκεια της δυσκολίας και δεν αποστρέφουμε το βλέμμα μας, ούτε και αλλάζουμε την έκφραση του προσώπου μας. Δεν ολοκληρώνουμε εμείς την φράση του παιδιού σε στιγμή δυσκολίας – αυτό μπορεί να ματαιώνει ιδιαίτερα το παιδί στην προσπάθειά του.

2. Αποδεχόμαστε την δυσκολία και είμαστε υποστηρικτικοί. Ανταποκρινόμαστε στην δυσκολία ομιλίας του παιδιού με τον ίδιο τρόπο που θα κάναμε με οποιαδήποτε άλλη μικροδυσκολία και εάν ανέκυπτε σε κάποια από τις ικανότητες που αναπτύσσουν τα παιδιά μας – όπως, για παράδειγμα, εάν το παιδί περδικλωνόταν ή εάν έχυνε κάτι κάτω. Εάν νοιώθουμε ότι χρειάζεται, μπορούμε να κάνουμε μια παραδοχή της δυσκολίας του παιδιού ή μια αναφορά σε αυτή, όχι όμως επικριτικό ύφος. Αποφεύγουμε προτροπές όπως: ‘μίλα αργά’, ‘πάρε ανάσα’ και ‘μην βιάζεσαι’.

3. Ρίχνουμε την ταχύτητα της ομιλίας μας όταν απευθυνόμαστε ή συζητούμε με το παιδί. Το να ζητήσουμε από το παιδί να μιλήσει πιο αργά, να ξαναπεί κάτι ή να πάρει βαθιά ανάσα δεν βοηθά σε καμία περίπτωση – έστω κι αν βραχυπρόθεσμα φαίνεται να έχει κάποια θετικά αποτελέσματα. Μια παύση δευτερολέπτου πριν την απάντησή μας ή την ερώτησή μας προς το παιδί μπορεί επίσης να ‘ρίξει τον ρυθμό συζήτησης’ και να βοηθήσει το παιδί να αισθάνεται λιγότερη βιασύνη όταν μιλά.

4. Υποστηρίζουμε το παιδί μας εάν κάποια στιγμή εκείνο νοιώσει αναστατωμένο με την δυσκολία του, όπως θα κάναμε με οποιαδήποτε άλλη δυσκολία και αν το έκανε να νοιώσει έτσι. Μπορούμε να πούμε κάτι όπως: ‘μην ανησυχείς, οι λεξούλες μπορεί να κολλάνε κάποιες φορές όταν μαθαίνουμε ακόμη να μιλάμε…’

5. Παρατηρούμε τι αποδυναμώνει και ενισχύει τον τραυλισμό του παιδιού, αλλά αποφεύγουμε να το δούμε σαν ‘πρόβλημα’. Η ανησυχία μας, ως γονείς παιδιού που τραυλίζει, μπορεί εύκολα να ‘περάσει’ στο παιδί. Το παιδί, διαισθανόμενο την ανησυχία μας μπορεί να αισθανθεί ξαφνικά ότι κάνει ένα μεγάλο λάθος και αυτό στεναχωρεί, απογοητεύει ή ενοχλεί τους γονείς. Στην πραγματικότητα, κατά την χρονική αυτή περίοδο το παιδί ταλαιπωρείται λίγο στην ομιλία του αλλά αυτό το στάδιο θα περάσει…

6. Προγραμματίζουμε λίγα λεπτά καθημερινού χρόνου (15-30min αρκούν) όπου δίνουμε αποκλειστική προσοχή στο παιδί σε μια ήρεμη, χαλαρή ατμόσφαιρα παιχνιδιού. Μπορούμε να παίζουμε με το παιδί ακολουθώντας την δική του πρωτοβουλία και προτίμηση για το είδος και τον τρόπο παιχνιδιού. Προσπαθούμε να μιλάμε για πράγματα που διαδραματίζονται στο ‘εδώ και τώρα’ και όχι για πράγματα που έχουν συμβεί στο παρελθόν ή που πρόκειται να συμβούν στο μέλλον.

7. Περιορίζουμε τον αριθμό των ερωτήσεων που θέτουμε. Εάν δεν μπορούμε να αποφύγουμε κάποια ερώτηση, επιτρέπουμε αρκετό χρόνο στο παιδί για να την απαντήσει, πριν ρωτήσουμε κάτι άλλο. Κατά αυτόν τον τρόπο, το παιδί είναι λιγότερο πιθανό να δεχτεί επικοινωνιακή ‘πίεση’ που συχνά ενισχύει τις στιγμές τραυλισμού. Σχηματίζουμε σύντομες και απλές φράσεις όταν απευθυνόμαστε στο παιδί που τραυλίζει. Αντί για ερωτήσεις, σχολιάζουμε. Αποκρινόμαστε με σχόλια στα λεγόμενα του παιδιού μας, δείχνοντάς του έτσι ότι το ακούμε.

8. Ο καθένας μιλά με την σειρά στο σπίτι, έτσι ώστε κανένας δεν διακόπτεται σε οικογενειακές συζητήσεις. Ένας γονέας- ‘τροχονόμος’ στο σπίτι θα βοηθούσε, εξασφαλίζοντας ‘δημοκρατικές’ συνθήκες συζήτησης. Έτσι, το παιδί που αντιμετωπίζει δυσκολία θα μάθει να περιμένει την σειρά του για να πει κάτι και δεν θα διακόπτεται από τα άλλα, γλωσσικά ικανότερα μέλη της οικογενείας.

9. Η διαχείριση της συμπεριφοράς του παιδιού δεν θα πρέπει να αλλάζει επειδή εκείνο τραυλίζει. Ανταποκρινόμαστε στη συμπεριφορά του παιδιού μας όπως θα κάναμε εάν εκείνο δεν τραύλιζε. Όπως με κάθε άλλο παιδί τα όρια και οι συνέπειες των πράξεων θα πρέπει να τίθενται με σταθερότητα.

10. Προσπαθούμε να αποφύγουμε την βιασύνη και το άγχος της καθημερινότητας. Ο τραυλισμός ενισχύεται όταν το παιδί είναι κουρασμένο. Το παιδί που τραυλίζει έχει ανάγκη από ένα περιβάλλον (οικογενειακό και σχολικό) με σταθερή ρουτίνα και δομή λειτουργίας. Επίσης βοηθά η εδραίωση σταθερού προγράμματος επαρκούς ύπνου (μεσημέρι – βράδυ) και υγιούς, σταθερού προγράμματος διατροφής.

Πηγή: Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ

Στην ηλικία μεταξύ 2 και 5 ετών τα παιδιά αναπτύσσονται και μαθαίνουν με ταχύτατους ρυθμούς. Αναπόσπαστο μέρος της γενικότερης διαδικασίας ανάπτυξης αποτελεί και η ανάπτυξη του λόγου. Σ’ αυτή την ηλικία τα παιδιά μπορεί να τραυλίζουν ή να επαναλαμβάνουν ήχους, συλλαβές ή και ολόκληρες λέξεις στην προσπάθειά τους να πουν κάτι ενώ η συχνότητα των δυσχερειών αυτών στην ροή της ομιλίας διαφέρει από παιδί σε παιδί. Συνήθως επηρεάζεται το πρώτο μέρος μιας λέξης ή ολόκληρη η λέξη, ενώ ο δισταγμός, η επανάληψη, η επιμήκυνση ή το μπλοκάρισμα συμβαίνει κατά κύριο λόγο κατά την εκκίνηση μιας φράσης. Η δυσχέρεια στη ροή της ομιλίας εντείνεται σε στιγμές αναστάτωσης, όταν δηλαδή το παιδί είναι ταραγμένο ενώ προσπαθεί να αποδώσει γλωσσικά κάτι που έχει συμβεί. Για παράδειγμα:

• ‘Μα…μα…μα… μαμά κοίτα τι έκανα !’
• ‘Έχω… έχω… έεεχω τελειώσει εγώ κυρία !’

Η μειωμένη αυτή ευχέρεια στη ροή της ομιλίας κάποιες φορές είναι εξαιρετικά ήπια και τότε θεωρείται απόλυτα φυσιολογικό κομμάτι της αναπτυξιακής διαδικασίας του γλωσσικού συστήματος (μεταξύ 2 και 5 ετών). Χαρακτηρίζεται μεν ως δυσχέρεια στην ροή της ομιλίας πλην όμως είναι αναμενόμενη και φυσιολογική για την χρονολογική ηλικία μεταξύ δύο και πέντε ετών, καθώς συμβαίνει σε υψηλό ποσοστό παιδιών (περίπου 5%). Η λεκτική αυτή συμπεριφορά δεν θα πρέπει να ταυτίζεται με τον εξελικτικό και επίμονο τραυλισμό, παρόλο που τα όρια δύσκολα είναι διακριτά στον καθέναν.

Το 75% των παιδιών που εκδηλώνουν δυσχέρεια στην ροή της ομιλίας, σταδιακά το ξεπερνούν και η ροή αποκαθίσταται στην ομιλία τους. Μάλιστα, τα περισσότερα παιδιά ξεπερνούν την δυσχέρεια αυτή μέσα σε χρονικό διάστημα ενός έτους από τη στιγμή που εκδηλώνεται.

Η γενικότερη στάση και οι χειρισμοί των γονέων στη φάση αυτή, η ιδιοσυγκρασία του παιδιού αλλά και η κληρονομική προδιάθεση είναι σημαντικοί παράγοντες που θα καθορίσουν εάν μια ήπια δυσχέρια στην ροή της ομιλίας σε αυτή την ηλικία, θα επιμείνει ως εδραιωμένος τραυλισμός ή όχι.

Η ανησυχία των γονέων για αυτή την έλλειψη άνεσης και ροής στην ομιλία του παιδιού, όσο καλοπροαίρετη κι αν είναι, ενέχει σοβαρούς κινδύνους. Ενδέχεται να προκαλέσει ένταση στη σχέση με το παιδί και να επιδεινώσει την δυσχέρεια στη ροή της ομιλίας. Ενδέχεται να προκαλέσει σχόλια και προτροπές του τύπου ‘μίλα καλύτερα!’. Το παιδί αντιλαμβάνεται ότι ‘κάτι πάει στραβά με την ομιλία του’ και βλέποντας τους γονείς να ενοχλούνται, αγχώνεται. Μπορεί έτσι να οδηγηθεί στην εδραίωση του τραυλισμού. Στις ακραίες των περιπτώσεων, το παιδί επιλέγει να μη μιλά για μικρό ή μεγάλο χρονικό διάστημα.

Το παιδί όταν μιλά, θέλει να μοιραστεί μαζί σας ιδέες, σκέψεις και εμπειρίες, θέλει με άλλα λόγια να επικοινωνήσει. Όμως θα πρέπει αρχικά να οργανώσει στο μυαλό του αυτές του τις σκέψεις και ιδέες προτού τις εκφράσει με λόγια. Θα πρέπει να σκεφτεί και να επιλέξει τις κατάλληλες λέξεις, ενώ στη συνέχεια θα πρέπει να συνθέσει τις λέξεις αυτές ακολουθώντας σωστή συντακτική δομή, έτσι ώστε να παράγει κατανοητές φράσεις. Στο τελικό πια στάδιο της άρθρωσης, θα πρέπει να έχει τον απαιτούμενο νευρο-μυϊκό συντονισμό για την αρμονική εκτέλεση των κινήσεων μεγάλων ομάδων μυών (αδρή κινητικότητα) αλλά και πολύ μικρών μυών που συνεργάζονται κατά την άρθρωση (λεπτή κινητικότητα). Το έργο επομένως που απαιτείται από ένα παιδί αυτής της ηλικίας δεν είναι απλό. Είναι δύσκολο και πολύπλοκο. Έτσι, η ροή ομιλίας υπονομεύεται κάποιες φορές στο νήπιο, στην προσπάθειά του να περάσει την πλούσια σκέψη του σε λόγο. Αυτό μάλιστα τείνει να συμβαίνει στην αρχή της φράσης, καθώς εκεί συντελείται το οργανωτικό έργο της σύνταξης το οποίο δυσκολεύει ιδιαίτερα το παιδί της ηλικίας αυτής.

Είναι σημαντικό ένα παιδί να μην αισθανθεί ότι οι γονείς του ενοχλούνται, δυσανασχετούν ή αγανακτούν με την ομιλία του:

• Προσπαθήστε να μην διακόπτετε το παιδί σας όταν σας μιλά, όσο κι αν καθυστερεί με επαναλήψεις.

• Αποφύγετε τους έντονους ρυθμούς στο διάλογο με το παιδί. Κάθε συζήτηση θα πρέπει να γίνεται σε ήρεμους τόνους.

• Δώστε στο παιδί σας άνεση χρόνου για να εκφραστεί και ακούστε προσεκτικά τι σας λέει. Μην του μιλάτε βιαστικά και απρόσεκτα.

• Μην σχολιάζετε το θέμα των επαναλήψεων μπροστά στο παιδί. Μην προσπαθείτε να διορθώσετε το πρόβλημα με αυτοσχέδια τεχνάσματα και το κυριότερο: μην μειώνετε την αυτοεκτίμηση του παιδιού με σχόλια του τύπου ‘μίλα καλύτερα’.

• Μιλάτε εσείς οι ίδιοι αργά και καθαρά στο σπίτι. Γίνετε σωστά παραδείγματα λόγου για το παιδί σας.

Ο τραυλισμός στους ενήλικες, που όλοι γνωρίζουμε, ξεκινά να γίνεται αντιληπτός ως εξελικτικός τραυλισμός πριν την ηλικία των οκτώ ετών – συνηθέστερα μάλιστα πριν την ηλικία των 5 ετών. Ουσιαστικά, κανένας δεν ξεκινάει να τραυλίζει μετά την ηλικία των δώδεκα ετών, εκτός κι αν πρόκειται για νευρογενή επίκτητο ή ψυχογενή επίκτητο τραυλισμό (πολύ μικρό ποσοστό τραυλισμών). Επομένως, ο τραυλισμός που όλοι γνωρίζουμε είναι ο εξελικτικός και επίμονος τραυλισμός ο οποίος συνεχίζει να ταλαιπωρεί την επικοινωνία ενός ατόμου και στην ενήλικη ζωή του.

Πρόκειται για μια ιδιαίτερα αινιγματική και πολύπλοκη διαταραχή λόγου, που θίγει την ροή της ομιλίας. Έχει σαφή και προσδιορισμένα διαγνωστικά κριτήρια που τον ξεχωρίζουν από την φυσιολογική δυσχέρια στην ροή της ομιλίας που εμφανίζεται στην προσχολική ηλικία και σε μεγάλο βαθμό ξεπερνιέται. Θεωρείται πολυπαραγοντική διαταραχή ως προς την αιτιολογία του καθώς τόσο οργανικοί όσο και περιβαλλοντικοί παράγοντες δρουν συνεργατικά. Η ουσιαστική και υπεύθυνη ενημέρωση είναι αυτή που θα μας κάνει να αποφύγουμε καλοπροαίρετους, ενστικτώδεις, αλλά εσφαλμένους χειρισμούς στο δικό μας παιδί.

Στην αρχή ένα παιδί μπορεί να τραυλίζει περιστασιακά. Ο τραυλισμός εμφανίζεται σε ορισμένες περιπτώσεις περισσότερο απ’ ό,τι σε κάποιες άλλες και συχνά χωρίς προφανή αιτία. Μπορεί να περνούν αρκετές μέρες, ίσως και εβδομάδες, χωρίς προβλήματα. Έπειτα, χωρίς προειδοποίηση, το παιδί μπορεί να περάσει μια περίοδο κατά την οποία τραυλίζει κάθε φορά που προσπαθεί να πει κάτι.

Ιδιαίτερα ανάμεσα στα μικρά παιδιά, ο τραυλισμός παρουσιάζεται σχετικά ασταθής. Η συχνότητα, η ένταση και ο τύπος του τραυλισμού μπορεί να αλλάζουν από τη μια μέρα στην άλλη ή από μια κατάσταση σε μια άλλη, ενώ δεν αποκλείεται η αλλαγή ακόμη και κατά τη διάρκεια της ίδιας συζήτησης. Τα αίτια αυτής της αστάθειας ερευνώνται. Διαπιστώνεται συχνά, ότι η συναισθηματική φόρτιση (μεγάλες συγκινήσεις, λύπη, χαρά, ενθουσιασμός), η κούραση και η έκθεση σε κοινό ενισχύουν τα συμπτώματα. Όμως, ακόμη και άνθρωποι που δεν τραυλίζουν παρουσιάζουν παρόμοιες δυσκολίες σε αντίστοιχες περιπτώσεις. Κατά διαστήματα πάντως, ένα παιδί μπορεί να τραυλίζει έντονα χωρίς προφανή λόγο, κάτω από τις πιο χαλαρές, ήρεμες συνθήκες. Κάτι που για χρόνια προβληματίζει τους ειδικούς που ασχολούνται με τον τραυλισμό, είναι το γεγονός των απροσδόκητων αλλαγών στη συχνότητα και την ένταση των έκδηλων συμπτωμάτων του προβλήματος.

Τα παιδιά που τραυλίζουν, επιχειρώντας να προσπεράσουν αυτή τη δυσκολία στην ομιλία τους, παίρνουν συχνά διάφορες εκφράσεις στα μάτια ή το πρόσωπο, χτυπούν τα χέρια, τινάζουν σπασμωδικά το κεφάλι ή το σαγόνι τους τρέμει. Δείχνουν πραγματικά να “αγωνίζονται” κάποιες φορές να μιλήσουν. Ο αγώνας που κάνει ένα παιδί για να μιλήσει εντείνεται συνήθως, και οι συνοδευτικές κινήσεις που περιγράφηκαν, αυξάνονται, όταν το παιδί συνεχίσει να τραυλίζει για αρκετό διάστημα. Μολονότι τέτοιου είδους συνοδευτικές κινήσεις χρησιμοποιούνται αρχικά από το παιδί με την πρόθεση να βοηθήσει τον εαυτό του τη δεδομένη στιγμή, ενδέχεται συχνά να παραμείνουν και να παγιωθούν. Γενικά, θα πρέπει να γνωρίζουμε, ότι η παρουσία συνοδευτικών κινήσεων του σώματος ή του προσώπου συνιστά σαφή ένδειξη της αναγκαιότητας για άμεση βοήθεια από κάποιον ειδικό.

Άλλα παιδιά αντιδρούν στη γλωσσική τους διαταραχή με έντονο άγχος και μεγάλη αναστάτωση. Αυτά τα παιδιά συχνά αποφεύγουν να μιλούν ή ακόμη και να συμμετέχουν σε δραστηριότητες κατά τις οποίες πιστεύουν ότι μπορεί να τραυλίσουν. Συχνά, η προσπάθειά που καταβάλλουν για να αποφύγουν τον τραυλισμό αποκτά διαστάσεις μεγαλύτερου προβλήματος από τον τραυλισμό αυτό καθαυτό. Χωρίς βοήθεια, ο συνεχής φόβος τους για το πρόβλημα του τραυλισμού που αντιμετωπίζουν (και το οποίο δεν μπορούν να ελέγξουν) εδραιώνει την δυσκολία τους.

Πολλοί από τους ενήλικες που τραυλίζουν αισθάνονται ότι το μορφωτικό τους επίπεδο, η επαγγελματική δραστηριότητα αλλά και η κοινωνική τους ζωή έχει πληγεί από το πρόβλημα του τραυλισμού. Από την άλλη βέβαια, υπάρχουν πολλοί επιτυχημένοι και διάσημοι άνθρωποι που αντιμετώπιζαν πρόβλημα τραυλισμού για το μεγαλύτερο διάστημα της ζωής τους. Για παράδειγμα ο Τσώρτσιλ, ο Ισαάκ Νεύτων, ο βασιλιάς Γεώργιος ο VI της Αγγλίας, ο Μπρους Γουΐλις, κ.α.

Πηγή: Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ

Το ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ είναι ένα από τα ελάχιστα Κέντρα στην Ελλάδα με ευρωπαϊκή πιστοποίηση εξειδίκευσης στις διαταραχέςροής ομιλίας – Τραυλισμό.

testa sra saf sfa saf s asf

Το Κέντρο Λόγου ΕΥ ΛΕΓΕΙΝ ξεκίνησε να λειτουργεί

το 1998 στο Βόλο, καλύπτοντας τις
ανάγκες της ευρύτερης Θεσσαλικής Περιφέρειας ως ιδιωτικό Κέντρο Διάγνωσης, Πρόληψης και Αποκατάστασης Διαταραχών του Λόγου και της Μάθησης σε παιδιά και ενήλικες. Τον Σεπτέμβρη του 2005 ξεκίνησε να λειτουργεί Παράρτημα του Κέντρου και στην Λάρισα, προκειμένου να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της Δυτικής Θεσσαλίας που δυσκολεύονταν να μετακινούνται συστηματικά για την εφαρμογή των προγραμμάτων τους στο Βόλο

Περιγραφή διαδικασιών εκπαίδευσης στο πρόγραμμα Π.Εξ.Σ.Ε. & λίστα Θεραπευτών ανά επίπεδο εκπαίδευσης

Ο ρόλος των Γονέων στη Λογοθεραπεία του παιδιού τους.

Δείτε σχετική μελέτη/παρουσίαση